Δεν έκλεισε ακόμα ο πρώτος μήνας του καινούργιου χρόνου και έχω πάει σε τουλάχιστον τρεις εκδηλώσεις που τον σηματοδοτούν κατά έναν ιδιαίτερο τρόπο. Γιορτάζονται παντού στην Ευρώπη τα 500 χρόνια από την αρχή της Θρησκευτικής Μεταρρύθμισης, όπου πρωτοστάτησε ο Μαρτίνος Λούθηρος, ένας καθολικός μοναχός. Κατάλαβε από την αρχή την σημασία του γραπτού λόγου, γιατί πολλές ήταν οι ερμηνείες που δίνονταν εκείνη την εποχή και κατά το δοκούν από τον καθένα. Υπήρχαν ήδη πολλές μεταφράσεις των Ιερών Κειμένων αλλά και πολλές παραδόσεις στην εκκλησιαστική ζωή, όμως καμιά απ΄αυτές δεν είχε την πηγή της στο αρχικό κείμενο που ήταν γραμμένο στα ελληνικά και στα εβραϊκά. Το αποτέλεσμα ήταν ένα συνονθύλευμα απόψεων επί βασικών θεμάτων που αφορούσαν την ζωή των ανθρώπων και οδηγούσαν σε αδιέξοδα.

Με τη γνωστή Τοιχοκόλληση των 95 Θέσεων στον Καθεδρικό Ναό του Βίττενμπεργκ, αντέδρασε ο Λούθηρος δυναμικά στην πώληση των συχωροχαρτιών εκ μέρους της καθολικής εκκλησίας, σύμφωνα με την διδασκαλία της οποίας, όποιος τα αγόραζε θα λάμβανε συγχώρεση τόσο για τις δικές του αμαρτίες όσο και για τις αμαρτίες αγαπημένων του προσώπων, που είχαν προαποβιώσει. Έτσι κατάφερε ο Λούθηρος να έχει εναντίον του, τον Πάπα τον ίδιον, που τον είχε αφορίσει ήδη και όλη σχεδόν την εκκλησιαστική και κρατική εξουσία. Τον έψαχναν για να τον εξοντώσουν. Τον γλύτωσε ο μέντοράς του, Φρειδερίκος ο Σοφός, στέλνοντας ιππείς να τον απαγάγουν στο δρόμο από την Worms, όπου είχε πάει για να απολογηθεί και να τον φέρουν στον πύργο του Wartburg κοντά στην πόλη Eisenach. Εδώ έμεινε ο Λούθηρος ένα χρόνο κλεισμένος, μέχρι τον Μάρτιο του 1522. Κανείς δεν γνώριζε, όμως, πού βρισκόταν. Φήμες έλεγαν ότι είχε ήδη συλληφθεί και θανατωθεί.

Εκείνος, κλεισμένος στην τεράστια βιβλιοθήκη του πύργου, μελετούσε και σκεφτόταν. Το αποτέλεσμα ήταν, μέσα σε 10 μόνο εβδομάδες να μεταφράσει τα 27 βιβλία της Καινής Διαθήκης από το αρχικό πρωτότυπο ελληνικό κείμενο στα γερμανικά. Αλλά ποιά γερμανικά; Τότε η κάθε περιοχή μιλούσε τη δική της διάλεκτο και ήταν αδύνατο να συνεννοηθούν οι κάτοικοι της Βαυαρίας για παράδειγμα με αυτούς των βορείων γερμανόφωνων περιοχών. Έπρεπε να δημιουργηθεί μια καινούργια κοινή γλώσσα. Το παράπονο του Λούθηρου ήταν ότι δεν υπήρχαν ούτε γραμματικοί ούτε συντακτικοί κανόνες που θα μπορούσε να στηριχθεί για την μετάφραση. Ακολούθησε λοιπόν την κατά λέξη μετάφραση από τα ελληνικά, θέτοντας έτσι τα θεμέλια για μια κοινή γλώσσα σε όλον τον γερμανόφωνο τότε κόσμο. Ο φίλος του, Philipp Melanchthon (το πραγματικό του όνομα ήταν Schwarzerdt αλλά από αγάπη για τα ελληνικά το άλλαξε: Schwarz- «μέλας», και -erdt «χθων») καθηγητής φιλόλογος στο ίδιο μ΄ αυτόν Πανεπιστήμιο του Eisenach, έκανε τις απαραίτητες διορθώσεις στο αρχικό κείμενο που του έστειλε ο Λούθηρος. Ο μεγάλος γερμανός φιλόσοφος και ποιητής Γκαίτε, θα γράψει αργότερα: «Οι Γερμανοί γίνονται κατ΄ αρχάς λαός μετά την μετάφραση της Βίβλου από τον Λούθηρο», θέλοντας έτσι να τονίσει τη σπουδαιότητα της γλώσσας, που πρώτος ο Λούθηρος θεμελίωσε τους κανόνες της.

Τώρα η Καινή Διαθήκη μπορούσε να διαβαστεί το ίδιο παντού στον γερμανικό χώρο. Οι άρχοντες ξεσηκώθηκαν, η επίσημη εκκλησία κήρυξε τον πόλεμο σε αυτή την προσπάθεια, αλλά ο λαός ήταν ενθουσιασμένος και αυτό μετρούσε. Μέσα σε τρεις μήνες εξαντλήθηκαν τα 3000 αντίτυπα, αν και κόστιζε, ενάμισι γκούλντεν το κάθε ένα. Πολλά λεφτά για την εποχή εκείνη. Το 1534 ολοκληρώθηκε η μετάφραση από τον Λούθηρο όλης της Βίβλου.

Μέχρι σήμερα η γερμανική γλώσσα ακολουθεί πιστά και με ευλάβεια τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες των αρχαίων ελληνικών. Διατηρείται για παράδειγμα η δοτική πτώση κλήσης των ουσιαστικών, που στην Ελλάδα είναι παρελθόν…

Στην ερώτηση, «Γιατί η εστίαση στην Αγία Γραφή;», ο Λούθηρος απάντησε «Sola scriptura», το μήνυμα της σωτηρίας διδάσκεται επαρκώς από την Αγία Γραφή και δεν απαιτείται η προσθήκη εκκλησιαστικών παραδόσεων, αρχή που αποτέλεσε τον θεμελιώδη λίθο της Μεταρρύθμισης και που έφερε τα πάνω-κάτω στο εκκλησιαστικό κατεστημένο της εποχής.

No tags

2 comments

<< Trappist 1

Τα ωραία είναι μπροστά σου >>