Ήταν μια ευχάριστη νότα στο σύνηθες «στρες» των Βρυξελλών και συγχρόνως το «θεατρικό» γεγονός της χρονιάς. Το περασμένο και τελευταίο Σαββατοκύριακο του Μάη, στο μικρό αλλά άκρως συμπαθητικό θεaτράκι, Comédie Claude Volter, παίχτηκε το κλασσικό έργο του Friedrich Dürrenmatt (Ελβετία 1956, 1980), «Η επίσκεψη της Γηραιάς Κυρίας» (Der Besuch der alten Dame) σε σκηνοθεσία Αριστείδη Λαυρέντζου, ο οποίος είχε και τον πρωταγωνιστικό ρόλο και σκηνικά της φίλης, Άντας Σωτηροπούλου. Ο ελληνικός ερασιτεχνικός θίασος Βρυξελλών, «Θέσπις», ήδη στο δέκατο χρόνο ύπαρξής του, έδωσε τον καλύτερο εαυτό του!
Η πλοκή του έργου με τα λόγια του σκηνοθέτη: «Στο μικρό σιδηροδρομικό σταθμό μιας ευρωπαϊκής κωμόπολης σε ένδεια, οι κάτοικοι πλαισιωμένοι από τις Αρχές (Δήμαρχος, Αστυνόμος, Λυκειάρχης, Εφημέριος…) περιμένουν ως σανίδα σωτηρίας την πάμπλουτη “Κυρία απ’ τα παλιά” που είχε ζήσει εκεί μέχρι την εφηβεία της. Εκείνη όμως έρχεται κυρίως για ένα προσωπικό λόγο: ζει ακόμα εκεί ο πρώτος της εραστής, που της είχε φερθεί παλιά με το χειρότερο τρόπο, αρνούμενος την πατρότητα του παιδιού που προήλθε από τη σχέση τους και αναγκάζοντάς την έμμεσα να γίνει πόρνη σε μια μεγάλη πόλη-λιμάνι. Εκεί γνώρισε τον πρώτο της σύζυγο, ιδιοκτήτη πετρελαιοφόρων, και οι αλλεπάλληλοι γάμοι της την έχουν ανεβάσει σε ιλιγγιώδη ύψη πλούτου και παγκόσμιας φήμης. Όμως η πληγή της εφηβικής αγάπης της παραμένει ακόμα πολύ βαθιά. Και επειδή ο έρως ήταν πάντοτε πολύ κοντά στο θάνατο, προτείνει στη γενέτειρα πόλη τη θανάτωση του εραστή της με αντίτιμο ένα δισεκατομμύριο. Παρά την αρχική ομαδική άρνηση, ο πειρασμός δεν αργεί ν’ ανάψει φωτιές στους πάμφτωχους κατοίκους. Όταν πάρουν όλοι τα όπλα – ακόμα κι ο Εφημέριος – και βγουν στους δρόμους, θα είναι άραγε για να κυνηγήσουν τον λυτό μαύρο πάνθηρα της εκκεντρικής Κυρίας απ’ τα παλιά ή μήπως για να θανατώσουν τον παλιό της εραστή Ιλλ, που τον φώναζε στα νιάτα της επίσης “μαύρο πάνθηρα” – και να εισπράξουν την αμοιβή; Ποιός θα είναι ο ρόλος της πνευματικής ηγεσίας σ’ αυτή τη σιγανή υποχώρηση των συνειδήσεων»;
Το έργο ποιοτικό, με καυτό περιεχόμενο και μέσα στην επικαιρότητα (αχ, αυτοί οι παραλληλισμοί με την Ελλάδα του σήμερα που ούτε έναν Dürrenmatt δεν με αφήνουν να χαρώ…)! Οι συντελεστές κατάφεραν, όμως, να διώξουν την στιφάδα και να ξαλαφρώσουν κάπως την σκέψη με πολύ γέλιο.
Μπήκα στον πειρασμό, το ομολογώ! Τα τηλεφωνήματα από την Ελλάδα πληθαίνουν τον τελευταίο καιρό και η απόγνωση γνωστών και φίλων θύμιζε τόσο την κατάσταση των κατοίκων στο έργο του Dürrenmatt, που έβλεπαν και την τελευταία τους ελπίδα για ανάκαμψη να εξανεμίζεται. Δεν θα άντεχαν για πολύ ακόμα. Επιχειρήσεις έκλειναν, όπως και τώρα, άνθρωποι έχαναν τα λογικά τους.
Η συνέχεια: Νωρίς το άλλο πρωί, η Γηραιά Κυρία ήταν ήδη στο δρόμο για το Κάπρι, για τις διακοπές της. Σκοπός εξετελέσθη!
Πίσω στο χωριό, οι κάτοικοι σε μια συλλογική παράκρουση, με πρόσωπα ξαναμμένα, χέρια ακόμα τεντωμένα, ανασηκώνονταν, έτσι όπως είχαν καταπέσει σαν σαρδέλες ο ένας πάνω στον άλλον, για να φανεί από κάτω μια άμορφη μάζα. Ο παντοπώλης Ιλλ κείτονταν στη μέση του δρόμου νεκρός! Οι κάτοικοι του Güllen, της όμορφης τουριστικής κωμόπολης, σε αλλοπρόσαλλη κατάσταση μεν, ανέμιζαν άσπρα μαντήλια και … για το φονικό κανείς δεν έκανε κουβέντα! Ο γιατρός απεφάνθη, καρδιακή προσβολή! Η δικαστική αρχή ένευσε καταφατικά! Ο δήμαρχος τους έδειχνε με καμάρι την επιταγή! Ανοιγόταν μια νέα εποχή μπροστά τους, αλλά τίποτα δεν ήταν, όπως πρώτα. Εξασφάλισαν καινούργιο καμπαναριό, κανείς δεν εμπιστευόταν όμως πλέον τον εφημέριο για την εξομολόγησή του! Το καινούργιο σχολείο ήταν ήδη στα σκαριά, αλλά παιδιά δεν υπήρχαν γιατί κανένας γονέας δεν ήθελε να στείλει τα παιδιά του σ΄ ένα τέτοιο σχολειό και με τέτοιους δασκάλους! Το τίμημα άρχισε να δείχνει βαρύ!
Η Γηραιά Κυρία έφυγε, όπως ήλθε, χωρίς να την πάρει είδηση κανείς και πίσω έμεινε η καχυποψία για τον γείτονα, η έλλειψη εμπιστοσύνης στις αρχές και εξουσίες και ένα κοπάδι άπραγων και ανήσυχων ανθρώπων που δεν ήξεραν πια ποιόν και τι να ακολουθήσουν. Πού να ακουμπήσουν… Αρχές και αξίες άρχισαν να υποχωρούν! Βίωναν μια άλλη κόλαση…
Ποιός ποτέ πίστεψε, ότι οι «Γηραιές Κυρίες» δεν έχουν στο νου τους τίποτα άλλο παρά μόνο αγαθοεργίες; Ποιος ποτέ πίστεψε ότι δεν υπάρχει αντάλλαγμα, όροι και προϋποθέσεις στο κάθε τι;
Και ένα τελευταίο: Κάθε αναγωγή σε πρόσωπα ή καταστάσεις του σήμερα δεν μπορεί παρά να είναι τυχαία…
No tags