Η Δίκη, θυγατέρα του Δία και της Θέτιδας, είχε δυο κόρες, την Ειρήνη και την Ευνομία. Οι συνειρμοί που δημιουργούν αυτοί οι συσχετισμοί είναι αυτονόητοι. Η «ευνομία», όπως την καταλαβαίνουμε σήμερα δηλώνει το πλαίσιο εκείνων των κανόνων και νόμων που εξασφαλίζουν δικαιοσύνη, ισότητα και ομαλές συνθήκες διαβίωσης. Στην αρχαϊκή εποχή το περιεχόμενό της ήταν ευρύτερο και περισσότερο σύνθετο και δήλωνε την αρμονία που χαρακτήριζε τη ζωή μιας κοινότητας, όταν απουσίαζαν εντελώς η αδικία και η καταπίεση σε βάρος του αδυνάτου, η «ύβρις» και απληστία του δυνατού, όταν ο πλούσιος και ισχυρός προστάτευε τον μη προνομιούχο και όταν όλες οι κοινωνικές ομάδες σέβονταν εξίσου και απόλυτα το Δίκαιο.

Φτάνοντας στον Σόλωνα, περί τα 594 π.Χ., όταν κλήθηκε να αντιμετωπίσει μια «στάσιν», όπως θα λέγαμε σήμερα «κρίση», συναντάμε πάλι τη λέξη «Ευνομία», γιατί έτσι ονόμασε το μεγάλο προγραμματικό του κείμενο ψάχνοντας για τα αίτια που την προκάλεσαν:

«Αν καταστραφεί η πόλη μας, δεν θα ΄ναι από βουλή του Δία ή γιατί έτσι το σχεδίασαν οι αθάνατοι θεοί. Οι ίδιοι οι πολίτες είναι που θέλουν να καταστρέψουν τη μεγάλη μας πόλη με τις ανοησίες τους, κινημένοι από την επιθυμία του πλούτου κι ακόμη οι ηγέτες με τον άδικο νου που πολλές συμφορές τους περιμένουν από την αλαζονεία τους, καθώς δεν ξέρουν, πώς να δαμάσουν την απληστία τους και με μέτρο να απολαύσουν τα αγαθά του τραπεζιού τους … πλουτίζουν με άδικα έργα και άδικους τρόπους … δεν υπολογίζουν ούτε ιερή ούτε δημόσια περιουσία – κλέβουν και αρπάζουν ο ένας από τον άλλον κι ούτε σέβονται τα ιερά θεμέλια της Δικαιοσύνης που, αν και σιωπά, ξέρει καλά και όσα γίνονται και όσα γίνηκαν και κάποια στιγμή θα έρθει να τιμωρήσει … πολλοί φτωχοί φεύγουν στην ξενητειά σαν δούλοι, έχοντας χάσει ελευθερία και αξιοπρέπεια… και έτσι το κακό που πλήττει τον Δήμο έρχεται και στου καθενός το σπίτι … Αυτό μου λέει η καρδιά μου να διδάξω στους Αθηναίους, πως η ΄δυσνομία΄ φέρνει αναρίθμητα δεινά στην πόλη, ενώ η ΄ευνομία΄ φέρνει παντού τάξη και αρμονία…».

Τα παραπάνω είναι αποσμάσματα από ένα καλογραμμένο και άκρως εμπεριστατωμένο άρθρο της φίλης Βίκυς Κάλφογλου-Καλοτεράκη, Λέκτορος Αρχαίας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, η οποία ευγενώς μου επέτρεψε να τις μεταφέρω εδώ.

Να ήταν τυχαίο, που αυτές τις μέρες ξεφυλλίζοντας την Παλαιά Διαθήκη και συγκεκριμένα τον Εκκλησιαστή, «έπεσα» πάνω σε ένα κομμάτι που με «έφερε» κατευθείαν στο σήμερα: «Ό,τι έγινε, τούτο πάλιν θέλει γίνει και ό,τι συνέβη τούτο πάλιν θέλει συμβεί. Και δεν είναι ουδέν νέον υπό τον ήλιον»(Εκκλ. 1, 9)!

Σκέψεις προς περισυλλογή στις μέρες που έρχονται …

No tags

No comments yet.

<< Χρόνια Ειρήνης

Στερεότυπα και προκαταλήψεις >>