Ο Μαρσέλ, ο αγαπημένος μου δάσκαλος των γαλλικών στο βελγικό πανεπιστήμιο, με κοιτούσε με νόημα εκείνη τη μέρα, όταν μας μάθαινε κάποιες γνωστές εκφράσεις λέγοντάς μας ιστοριούλες. Λάθος, τον διόρθωσα, σαν βέρα ελληνίδα, που είχε διδαχτεί στο σχολείο τον Όμηρο στο πρωτότυπο, από την Σκύλλα στη Χάρυβδη είναι το σωστό. Ήρθε κοντά μου, έσκυψε πάνω από το κεφάλι μου συγκαταβατικά και με κείνο το έξυπνο γελάκι του – σαν να τον βλέπω μπροστά μου! – μου είπε σχεδόν ψιθυριστά, πως ναι αυτό είναι το σωστό, αλλά για όσους έρχονταν από τη Δύση προς την Ελλάδα ήταν διαφορετικά τα πράγματα γιατί περνούσαν πρώτα από τη Χάρυβδη για να καταλήξουν μετά, αν γλύτωναν, στην Σκύλλα.

Κάπου εκεί στα στενά βρέθηκε το Βέλγιο την περασμένη εβδομάδα. Στις Βρυξέλλες η Σύνοδος Κορυφής των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πάσχιζε να βρει λύση με την Τουρκία για το προσφυγικό. Ένα ελικόπτερο πετούσε όλη τη μέρα πάνω από το κτίριο του Συμβουλίου. Σ΄ όποια γωνιά στο κέντρο και να έστριβες θα έπεφτες επάνω σε φαντάρο, θαρρείς και όλος ο βελγικός στρατός είχε βγει στους δρόμους. Και σα να μην έφτανε αυτό κατά το απογευματάκι έσκασε η είδηση ότι η βελγική Αστυνομία σε συνεργασία με την γαλλική είχε στα χέρια της τον ύποπτο τρομοκράτη που μαζί με άλλους ομοϊδεάτες του αιματοκύλησαν το Παρίσι τον περασμένο Νοέμβριο. Τον αναζητούσαν σε όλη την υφήλιο και πού τον βρήκαν; Σε ένα τάχα υπεράνω πάσης υποψίας διαμερισματάκι μιας αστικής συνοικίας των Βρυξελλών! Αυτό το «υπεράνω πάσης υποψίας» φαίνεται έχει πιάσει ρίζες στο Βέλγιο …

Όταν το 1996 είχε ξεσπάσει το απίστευτο σκάνδαλο παιδοφιλίας, με πρωταγωνιστή τον Ντυτρού, η εικόνα του Βελγίου στο εξωτερικό δεν θα μπορούσε να ήταν πιο μελανή. Μήνες έψαχναν τότε τα δυο κοριτσάκια που είχαν εξαφανιστεί, με την αστυνομία να παραδέχεται εκ των υστέρων, ότι είχαν ερευνήσει και το σπίτι, στο υπόγειο του οποίου κρατούνταν τα παιδιά, αλλά πού να φανταστούν το λαγούμι που είχε σκάψει το «τέρας» στα θεμέλιά του για να κρύψει τα αθώα θύματα. Και τότε σε μια εξ ίσου αστική συνοικία συνέβαιναν όλα αυτά … Μετά ο κόσμος βγήκε στο δρόμο και πολλά άλλαξαν στις τάξεις της Δικαιοσύνης για παράδειγμα, που είχε ένα μεγάλο μερίδιο στην όλη υπόθεση, παρέχοντας «νομικές» διευκολύνσεις στους δράστες και στους συνενόχους τους. Τη θυμάμαι καλά εκείνη την εποχή γιατί ο κίνδυνος παραμόνευε σε κάθε άγνωστο αυτοκίνητο που σταματούσε στο πλάι μας, σε κάθε αδικαιολόγητη αργοπορία επιστροφής των παιδιών από το σχολείο.

Στα Ομηρικά Έπη ο Οδυσσέας γλύτωσε και από τα δυο φοβερά θηρία, χάρη στην στρατηγική του. Έχασε βέβαια έξη συντρόφους του, όσα και τα κεφάλια της Σκύλλας, αλλά οι υπόλοιποι γλύτωσαν τραβώντας, όσο πιο γρήγορα μπορούσαν, κουπί για να απομακρυνθούν.

Το Βέλγιο γλύτωσε, όπως φαίνεται τουλάχιστον, από τη Χάρυβδη της παιδοφιλίας, για να πέσει πρόσφατα στην Σκύλλα της τρομοκρατίας. Τώρα μένει να μετρηθούν οι απώλειες.

Κάπου, δεν μπορεί, θα βρίσκεται μια χώρα χωρίς προβλήματα, όπου οι κάτοικοί της θα ζουν και θα κινούνται χωρίς κίνδυνο, όπου όλα θα λειτουργούν σαν ελβετικό ρολόι, όπου ο ήλιος θα λάμπει και ο ουρανός θα είναι γαλανός και όπου οι φίλοι θα είναι με το φι κεφαλαίο!

Αν κάποιος την έχει βρει, ας στείλει μήνυμα …

No tags

Ανοίγοντας το ραδιόφωνο νωρίς το πρωί έπεσα τυχαία σε μια εκπομπή του Βήμα FM, από τις Βρυξέλλες. Δύο έλληνες δημοσιογράφοι παρακολουθούσαν την επικαιρότητα επιτόπου, κυρίως από τον χώρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αν κατάλαβα καλά. Το προσφυγικό στο ζενίθ της εξαθλίωσης, αλλά και στο επίκεντρο της απλής και αληθινής ελληνικής φιλοξενίας, αυτής που δίνει ηρωικά και από το υστέρημα, μιας και οι πρόσφυγες κατά χιλιάδες έχουν κατακλύσει τους δρόμους και τις γειτονιές στην Ελλάδα. Εκφράζονται φόβοι από τις Βρυξέλλες για κατάρρευση του ευρωπαϊκού συστήματος βοήθειας για το πρόβλημα, ανέφεραν προσεκτικά οι δημοσιογράφοι. Το μέλλον μάλλον άδηλο και το παρόν μελανό προς μελανότερο!

Κι εκεί κάπου μπήκε στη τηλεφωνική γραμμή η φωνή από το παρελθόν: «Δέκα χρόνια, παρά κάτι μήνες, εργάστηκα στις στοές των ανθρακωρυχείων του Βελγίου. Τώρα είμαι συνταξιούχος». Ο δημοσιογράφος του ζητάει να περιγράψει τα βιώματά του. Νεαρός έφτασε με έναν συγχωριανό του από το Κιλκίς στο Βέλγιο, έχοντας στη τσέπη του ένα συμβόλαιο πενταετίας για μια εργασία που δεν ήξερε τι ακριβώς ήταν. Τα χρήματα, όμως ήταν καλά και πολλοί δελεάστηκαν εκεί στη δεκαετία του ΄60 να εγκαταλείψουν τον ήλιο και τον καθαρό αέρα της πατρίδας και να έλθουν στα ορυχεία του Βελγίου. Λίγοι άντεξαν! Η πνευμονοκονίαση θέρισε και το υγρό κλίμα σακάτεψε, όσους επέμεναν. Αλλά και πού αλλού να πάνε; Δεν τους περίμενε και τίποτα καλύτερο στην Ελλάδα, τόνισε με θλίψη. Το χιόνι τότε έπεφτε από τον Οκτώβρη και οι περισσότεροι έμεναν σε σήραγγες-στοές, χωρίς θέρμανση και με σειρές τα κρεβάτια. Οι ανάγκες κάνουν τον άνθρωπο δυνατό, είπε, αλλά αγράμματοι άνθρωποι οι περισσότεροι δεν ξέραμε τότε τα δικαιώματά μας. Εκείνος είχε τύχη και γνώρισε την γυναίκα του, η οποία απαίτησε να σταματήσει να δουλεύει στον κάτω κόσμο, όπως έλεγε τα ορυχεία. Βρήκε δουλειά στο δρόμο, όπου τουλάχιστον ανέπνεε καθαρό αέρα.

Μετά το μικρόφωνο πέρασε σε μια νεαρή γιατρό, που γεννήθηκε στο Βέλγιο από έλληνες γονείς. Σπούδασε στην Αγγλία αλλά γύρισε στο Βέλγιο και άνοιξε ιατρείο. Αναφέρθηκε στους πολλούς έλληνες γιατρούς που έφτασαν στις Βρυξέλλες εξ αιτίας της κρίσης στην Ελλάδα. Δύσκολα τα βγάζει πέρα κανείς με 1500 Ευρώ τον μήνα, είπε, γιατί είναι ακριβή η ζωή και τα ενοίκια άπιαστα. Οι έλληνες γιατροί είναι περιζήτητοι στο Βέλγιο και έχουν όλοι δουλειά, τόνισε, αλλά πολλοί άλλοι επιστήμονες αναγκάζονται να κάνουν παράλληλα δουλειές του ποδαριού, με 8 ευρώ την ώρα, για να επιζήσουν. Αν υπάρχουν φακελάκια για τους γιατρούς, τη ρώτησε ο δημοσιογράφος. Γέλασε και δεν απάντησε παρά μόνο με ένα, «εδώ δεν είναι Ελλάδα!». Αχ, ταλαίπωρη πατρίδα …

Εκεί θυμήθηκα την είδηση, που μου είχε στείλει πριν λίγες μέρες ένας καλός φίλος, για ενημέρωση. Αναφερόταν στην επιτυχημένη πορεία ενός συμπατριώτη μας, ο οποίος τιμήθηκε πρόσφατα για την προσφορά του στην βελγική γαστρονομία και στέφτηκε Ιππότης του Τάγματος του Λεοπόλδου του Β΄. «Συμβάλατε και συμβάλετε στην τιμητική ανάδειξη της δικής σας γαστρονομίας στη χώρα μας (το Βέλγιο)», αναφέρει η επιστολή του Βελγικού Υπουργείου Εξωτερικών που του ανακοίνωσε τη διάκριση. Στο εστιατόριό του χρησιμοποιεί αποκλειστικά ελληνικά και αυστηρά επιλεγμένα υλικά (ελαιόλαδο, κάπαρη, αυγοτάραχο, τραχανά, φάβα, τυριά κ.α.) για να συνοδεύσει την καλύτερη πρώτη ύλη κρέατος και ψαρικών και ως πρεσβευτής της ελληνικής κουζίνας στο Βέλγιο την συστήνει στην καλύτερή της εκδοχή, αναφέρεται στην τιμητική διάκριση.

Σπουδασμένος κοινωνιολόγος στην Ελλάδα έφτασε πριν τριάντα χρόνια περίπου στο Μπριζ του Βελγίου για το μεταπτυχιακό του στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς. Για δέκα χρόνια εργάστηκε στην καρδιά των Βρυξελλών, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κατόπιν τον τράβηξε η έρευνα για την μεσογειακή κουζίνα και τις διατροφικές συνήθειες. Άφησε τη σίγουρη δουλειά του και έκανε την υπέρβαση. Τόλμησε να φέρει τον μικρό παραγωγό και τον καταναλωτή που αγαπά το καλό φαγητό πιο κοντά. Το τέλος της πορείας του μέχρι στιγμής, είναι το επιτυχημένο εστιατόριο, «Νότος».

Σα ν΄ άκουγα και πάλι τη φωνή του συμπατριώτη ανθρακωρύχου από το παρελθόν: Οι ανάγκες κάνουν τον άνθρωπο δυνατό, αλλά και του ανοίγουν καινούργιους δρόμους, πρόσθεσα εγώ φωναχτά. Μικρή και φτωχή η πατρίδα μας, πολύπαθοι και πάντα σε αναζήτηση για ένα καλύτερο μέλλον οι κάτοικοί της. Κάποιες τέτοιες μικρές προσωπικές και αληθινές ιστορίες δικαιώνουν, όμως, την προσπάθεια.

No tags

Πάλι η Ελλάδα στο στόχαστρο των Βρυξελλών, πάλι φόβοι και ανασφάλειες και από τις δυο πλευρές. Και το χειρότερο, παρουσιάζεται πάλι η Ελλάδα ως sui generis χώρα, με αποκλειστικότητα πρώτης είδησης στα διεθνή μέσα ενημέρωσης! Πόσα από αυτά είναι ψέματα και πού αρχίζει η αλήθεια; Ακούγεται για παράδειγμα κατά κόρον, ότι θα διώξουν την Ελλάδα από το Σένγκεν. Ποιός θα την διώξει και γιατί; Δεν είναι εύκολη η όποια αποπομπή μέλους από μια διεθνή συνθήκη, χωρίς σαφή και ιδιαίτερα σοβαρό λόγο, αλλά ούτε και η αποχώρησή του χωρίς βαριές συνέπειες.

Στη νομική γλώσσα θα το λέγαμε, ότι ναι συζητείται η αναστολή της εφαρμογής της Συνθήκης Σένγκεν για την Ελλάδα, ως προς τους συνοριακούς ελέγχους και μόνο. Αυτό είναι εντελώς διαφορετικό από αυτό που ακούγεται και γράφεται ανεξέλεγκτα από τον τύπο.

Παραβρέθηκα σε συζήτηση την περασμένη Τρίτη και ενημερώθηκα από πρώτο χέρι γι΄αυτό το θέμα στις Βρυξέλλες. Παρών στο πάνελ εκ μέρους της Ελλάδας ήταν ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου, Άγγελος Συρίγος, με καλοδουλεμένα επιχειρήματα και φωτογραφικό υλικό. Το θέμα ήταν, «Ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ)» και ήταν δεδομένο το γερμανικό ενδιαφέρον, μιας και στρατιές προσφύγων φτάνουν καθημερινά στη Γερμανία διασχίζοντας, τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα, τα σύνορα Ελλάδας-Σκοπίων. Είναι ή δεν είναι τα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία, απ΄όπου έρχονται, εξωτερικά σύνορα της ΕΕ; Φυλάσσονται αυτά τα σύνορα επαρκώς; Σε τι φταίει η Ελλάδα; Γιατί δεν περνούν μέσω Βουλγαρίας; Αυτές ήταν κάποιες από τις ερωτήσεις στη συζήτηση.

Μια λάθος δήλωση, κατά τον καθηγητή κ. Συρίγο, της Ελλάδας από την μια πλευρά, τον περασμένο Μάη, ότι δηλαδή η ελληνική κυβέρνηση δεν κάνει διάκριση μεταξύ προσφύγων και οικονομικών μεταναστών σε όσους φτάνουν μέχρι τα σύνορά της και η λάθος δήλωση της γερμανικής κυβέρνησης από την άλλη, ότι δηλαδή η Γερμανία δέχεται να πάρει για το 2015, 800.000 άτομα που ζητούν άσυλο, πυροδότησαν το ήδη υποβόσκον πρόβλημα. Αν προστεθεί εδώ και το λάθος της ΕΕ, σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που ήταν παρόν στη συζήτηση, να ασχοληθεί τους πρώτους 6 μήνες του 2015 αποκλειστικά με την κατάσταση των προσφύγων στην Ιταλία ενώ προ πολλού το μεταναστευτικό ρεύμα είχε μετακινηθεί προς την Ελλάδα μέσω Τουρκίας, ολοκληρώνεται η εικόνα της καταστροφής.

Περίπου 20.000 βάρκες, ακούστηκε, έχουν περάσει μέχρι τώρα από την μια πλευρά του Αιγαίου στην άλλη, και πάνω από 1,5 εκ. άνθρωποι έφτασαν, στην κατάσταση που έφτασαν, στην Ελλάδα, με προορισμό τον ευρωπαϊκό Βορά. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν ήξεραν κολύμπι και τα σωσίβια που αγόραζαν από διακινητές στα παράλια της Τουρκίας ήταν σκάρτα. Γέμισε το Αιγαίο ψυχούλες…

Ήρωες οι έλληνες και ξένοι εθελοντές στα παράλια και στο σημείο εξόδου από την Ελλάδα προς την κεντρική και βόρεια Ευρώπη, την Ειδομένη, έκαναν και κάνουν το ακατόρθωτο. Ποιός, όμως, μπορούσε να προβλέψει, πριν ένα χρόνο, αυτή την μαζική ροή κυνηγημένων από τον πόλεμο και τις κακουχίες ανθρώπων; Πολύ περισσότερο, ποιός μπορούσε να προβλέψει, πριν μια δεκαετία, τις συνέπειες από τις λεγόμενες αποφάσεις του Δουβλίνου για τους πρόσφυγες;

«Να τους γυρίζετε πίσω με τις ίδιες βάρκες στην Τουρκία», ακούστηκε από την γερμανική πλευρά. «Ήμουν παρών στη Ρόδο» απάντησε ο κ. Συρίγος, «όταν έφτασε με μεγάλη ταχύτητα μια βάρκα με 90 ανθρώπους σε απόσταση 3 μέτρων από την ακτή. Το νερό δεν είχε βάθος πάνω από 2-3 μέτρα και έπεσαν στη θάλασσα οι εθελοντές να αρπάξουν τα μικρά παιδιά τουλάχιστον και πριν η βάρκα καταστραφεί ολοσχερώς, όπως γίνεται σχεδόν πάντα. Παρ΄όλα αυτά τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μπροστά στα μάτια μας».

Ναι, η επιστροφή, ή «επαναπροώθηση» στην επίσημη γλώσσα, από κει που έρχονται είναι μια λύση όμως σχεδόν ανέφικτη, όπως λένε, στην παρούσα κατάσταση. Πώς να γίνει η συνδιαλλαγή με την Τουρκία που δεν είναι μέλος της ΕΕ και άλλα έχει στο νου της; Τουλάχιστον να είχε προλάβει η Ελλάδα να έχει ανακτήσει την αναξιοπιστία της, ως χώρα, μετά την ολέθρια και υποκριτική διαπραγμάτευση για την οικονομική κρίση με τους εταίρους της… Αλλά ας μη συγχέουμε τα πράγματα αυτή τη στιγμή.

Η πραγματικότητα δεν αφήνει περιθώρια για ασκήσεις επί χάρτου. Άνθρωποι απελπισμένοι και κυνηγημένοι από τα σπίτια τους θα συνεχίζουν να μπαίνουν σε σαπιοκάραβα και να βλέπουν το Αιγαίο σαν την μόνη τους ελπίδα. Με το όποιο κόστος. Με ή χωρίς Σένγκεν.

No tags

Πήραμε οκάδες αγάπης αυτές τις μέρες. Δώσαμε όσο μπορέσαμε και όπου μας έκαναν χώρο. Τυλίξαμε την αγάπη σ΄ ένα ζεστό αγκάλιασμα, σε μια επίσκεψη, σ΄ ένα δυνατό σφίξιμο των χεριών, σ΄ ένα χαμόγελο. Δεν μας κόστιζαν τίποτα την κάθε φορά γιατί είναι από μόνα τους μικρά «υπόλοιπα» και μόνο στο αποτέλεσμα μετριούνται, αν είναι γνήσια και από αγάπη. Αν κόλλησαν ξανά οι ραγισμένες καρδιές κι αν η χαρά έκανε τα μάτια να λάμπουν αληθινά, τότε καλώς και θα έρθουν και τα καλύτερα. Αν οι μνήμες πέταξαν πίσω στα όμορφα και άφησαν πικρές στιγμές να κυλήσουν μαζί με τον χρόνο που έφυγε, κέρδος. Ναι κέρδος, χωρίς μέτρο και σταθμά!

Συμφωνήσαμε, πως το παρόν είναι που μετράει και αυτό είναι η μεγάλη πρόκληση, όπως και τόσες άλλες, κάθε αρχή του χρόνου. Όχι ότι οι λύπες του παρελθόντος σβήνονται και δεν  πονάνε πια ούτε και ότι οι φόβοι για το μέλλον θα πάψουν να δηλώνουν την παρουσία τους. Όσο μένουμε άνθρωποι και έχουμε συναισθήματα αυτά θα είναι εκεί να μας το θυμίζουν. Στο χέρι μας, όμως, είναι να μην τ΄ αφήσουμε να καταστρέψουν το παρόν.

Κανείς και ποτέ, θαρρώ, δεν ήταν ευτυχισμένος ζώντας ολομόναχος και χωρίς άλλους γύρω του. Δεν γεννιέται ο άνθρωπος για να ζει μόνος. Η οικογένεια και οι φίλοι μας είναι που δίνουν χρώμα στη ζωή μας και μαζί τους πορευόμαστε σε καλές και σε κακές στιγμές. Παίρνοντας και δίνοντας, στηρίζοντας και στηριζόμενοι, επειδή αυτές οι σχέσεις θέλουν φροντίδα και έννοια, δεν μπορείς να τις αφήσεις μόνες τους στην τύχη γιατί τότε δεν αποκλείεται να πάει και πάλι κάτι στραβά. Ποιός αντέχει μετά την παγωνιά …

Είναι εύκολο βέβαια να αγαπούμε αυτούς που μας αγαπούν και να αγκαλιάζουμε αυτούς που πρώτοι μας νοιάζονται. Το άλλο είναι το δύσκολο. Να μπορείς να αγαπάς και αυτούς που σε έβλαψαν, σε συκοφάντησαν, σε λύπησαν. Αυτούς που σου έκλεισαν την αγκαλιά τους, ενώ εσύ κατάφερες, έστω διστακτικά, να τους ανοίξεις τη δική σου. Μεγάλη μια τέτοια πρόκληση για την αρχή του νέου χρόνου στις σχέσεις μας με τους άλλους και σαν το Έβερεστ ψηλή και δυσπρόσιτη. Όμως «μεγαλυτέρα τούτων η αγάπη» (Α΄Κορινθίους 13, 13). Δοκιμασμένη συνταγή!

No tags

Μιλούσε σπαστά τη γλώσσα. Όσα όμως έλεγε είχαν μια κάποια λογική που προσπαθούσα να συμμεριστώ. Δεν αναρωτήθηκα ποτέ, με ρώτησε, γιατί δεν πάνε τουλάχιστον οι μουσουλμάνοι πρόσφυγες και προς τις πλούσιες αραβικές χώρες του Νότου αλλά προτιμούν όλοι την Ευρώπη; Η αλήθεια είναι ότι, όχι, δεν το είχα αναρωτηθεί. Ίσως γιατί ξεκινούσα, όπως και πολλοί άλλοι υποθέτω, από τον συλλογισμό ότι η Ευρώπη οφείλει με βάση τις αξίες και τις αρχές της με κάθε μέσο να συνδράμει ανθρώπους κατατρεγμένους από τον πόλεμο και την μισαλλοδοξία, χωρίς να ρωτάει τι κάνουν οι άλλοι. Οι γυναίκες και τα παιδιά, ναι, είναι τα θύματα, μου αντέτεινε, αλλά οι τόσοι νέοι άνδρες που περνάνε τα σύνορα; Δεν σας παραξενεύει αυτό, επέμενε. Η Συνθήκη της Γενεύης για τους πρόσφυγες δεν κάνει τέτοιες διακρίσεις, απάντησα όσο ήρεμα μπορούσα. Μ΄ αυτό το πλευρό να κοιμάστε όλοι εσείς εδώ, μη σας πειράξουν τις συνθήκες σας και τον ανθρωπισμό σας, μισογέλασε. Και η ανταπόδοση; Να τι έγινε την περασμένη εβδομάδα στο Παρίσι, συνέχισε οργισμένος. Ακούσατε κανέναν μουσουλμάνο, έστω μετριοπαθή μουσουλμάνο, να βγει και να το καταδικάσει δημόσια το γεγονός; Η αλήθεια είναι ότι, όχι, εγώ προσωπικά δεν είχα ακούσει κάτι τέτοιο, του απάντησα.

Αυτά και πολλά άλλα μου έλεγε ο οδηγός του ταξί στο δρόμο για το σπίτι μου. Ήταν αργά το βράδυ και καθώς είχα χάσει, χωρίς δική μου υπαιτιότητα, το τελευταίο τρένο στην Κολωνία με προορισμό τις Βρυξέλλες, ο γερμανικός όμιλος σιδηροδρόμων μου άφησε την επιλογή, όπως συνήθως γίνεται σε τέτοια διακρατικά δρομολόγια: είτε να περάσω το βράδυ σ΄ ένα ξενοδοχείο κοντά στο σταθμό με πληρωμένα τα έξοδα και να συνεχίσω την άλλη μέρα το ταξίδι μου, είτε να μου μισθώσουν ένα ταξί από τα γερμανικά σύνορα με το Βέλγιο και να με πάει σπίτι μου. Προτίμησα, χωρίς να το σκεφτώ ιδιαίτερα, τη δεύτερη επιλογή. Έπρεπε να γυρίσω στο σπίτι εκείνο το βράδυ.

Όντας μέσα στο ταξί κι ενώ αυτό είχε ήδη ξεκινήσει, συνειδητοποίησα, ότι ο οδηγός ήταν ξένος, Κούρδος από το Ιράκ, μουσουλμάνος το θρήσκευμα, όπως μου συστήθηκε. Σε άλλες εποχές ούτε που θα έδινα σημασία. Αλλά ήταν νύχτα και προορισμός μας ήταν οι Βρυξέλλες όπου είχε σημάνει εκείνες τις μέρες συναγερμός ύψιστου βαθμού κινδύνου από φόβο για τρομοκρατικό χτύπημα από ομόθρησκούς του, όπως το τελευταίο μόλις μια βδομάδα πριν στο Παρίσι. Η διαδρομή, κοντά δυο ώρες, σε μια εφιαλτικά άδεια εθνική οδό και με βροχή. Ποιός πήγαινε στις Βρυξέλλες τέτοια ώρα και με τέτοιες συνθήκες; Είχα ήδη αρχίσει να νιώθω άβολα …

«Κατάλαβα, ότι ταραχτήκατε στην αρχή, όταν σας είπα ποιός είμαι», είπε γελώντας, «αλλά απ΄ την άλλη δεν είχατε και άλλη επιλογή, το αυτοκίνητο ήταν σε κίνηση, δεν θα ανοίγατε την πόρτα να πηδήσετε έξω, ήμουν σίγουρος. Κυρία, γεννήθηκα σε μια χώρα όπου όλοι σχεδόν, είναι πιστοί μουσουλμάνοι, άλλος πολύ άλλος λίγο. Δεν ρισκάρω τη ζωή μου εγώ, κυρία. Έχω γυναίκα και παιδιά στο σπίτι, εδώ είναι ο τόπος μου. Ήρθα πρόσφυγας στην Ευρώπη πριν πολλά χρόνια και με καλοδέχτηκαν. Δεν το ξεχνάω. Αυτό, όμως, που θέλω να συγκρατήσετε είναι, ότι δεν είναι όλοι οι μουσουλμάνοι κακοί, όπως και δεν είναι και όλοι οι χριστιανοί καλοί. Έτσι;».

Είχαμε όμως ήδη φτάσει στην πόρτα του σπιτιού μου, που με περίμενε με όλα τα φώτα αναμμένα. Ήταν μια συνηθισμένη διαδρομή γι΄ αυτόν, όπως μου τόνισε και την κάνει συχνά, όμως, χωρίς αμφιβολία, ασυνήθιστη και παράξενη για μένα.

«Χαίρομαι που σας τα είπα όλα αυτά για να ξέρετε. Καλού-κακού, όμως, να προτιμήσετε το ξενοδοχείο την επόμενη φορά. Όχι για τίποτα άλλο, αλλά να, τώρα τον χειμώνα γλιστράνε πολύ οι δρόμοι, όταν το παγώνει και την νύχτα δεν ρίχνουν αλάτι στην άσφαλτο οι Βέλγοι …», μου είπε φεύγοντας.

Και μάλλον θα το κάνω, αλλά εύχομαι να μη χρειαστεί!

No tags

Η Πόλη του Φωτός βυθίστηκε στο σκοτάδι την Παρασκευή το βράδυ, 13 του Νοέμβρη. Πολλοί οι νεκροί και οι τραυματίες μετά από απανωτά τρομοκρατικά χτυπήματα στο κέντρο του Παρισιού, σε μέρη γνωστά και πολυσύχναστα. Ύπουλα σχεδιασμένος ο τρόπος που χτύπησαν οι δράστες. Απάνθρωπη και σκληρή η συμπεριφορά τους στον ίδιον τον τόπο τους, όντας ευρωπαίοι στα χαρτιά οι ίδιοι. Μεγάλωσαν κάποιοι απ’ αυτούς σε μια συγκεκριμένη κεντρική γειτονιά των Βρυξελλών, παιδιά και εγγόνια μεταναστών από το Μαρόκο.

Άκουγα σήμερα στο βελγικό ραδιόφωνο μια εκδοχή για το πώς αυτά τα νέα παιδιά, που γεννήθηκαν στην καρδιά της Ευρώπης και φοίτησαν στα σχολεία της, έφτασαν να πάρουν με τόση ευκολία ένα καλάσνικοφ στο χέρι ή να ζωστούν με πυρομαχικά και να σπείρουν γύρω τους τον θάνατο και την καταστροφή. Πριν είκοσι περίπου χρόνια, έλεγε ο αναλυτής, ήρθε κάποιος μουσουλμάνος ιεροδιδάσκαλος από την μακρινή πατρίδα των γονιών τους και έστησε το «μαγαζάκι» του σ’ αυτήν εκεί τη γειτονιά. Μάζευε τα παιδιά από τους δρόμους που έπαιζαν μετά το σχολείο και τα «δίδασκε» την θρησκεία των πατέρων τους. Οι γονείς, μουσουλμάνοι οι ίδιοι, δεν έβρισκαν τίποτα το μεμπτό στην όλη υπόθεση, αντίθετα μάλιστα. Δεν ασχολήθηκαν ποτέ για το τι ακριβώς διδάσκονταν τα παιδιά τους, απλά τους άρεσε που μάθαιναν για την θρησκεία τους και ακολουθούσαν τις παραδόσεις. Μέχρι που κάποια από αυτά τα παιδιά στρατολογήθηκαν με σύστημα και στάλθηκαν για «εκπαίδευση θανάτου» εκτός Βελγίου, σε εμπόλεμη χώρα της Μέσης Ανατολής. Γυρίζοντας στο γκέτο που ζούσαν με τους γονείς τους, γιατί περί αυτού πρόκειται στη συνοικία αυτή, έθεσαν εαυτούς εκτός ελέγχου. Κρυμμένοι σε ομάδες, κάποιες φορές γνωστές στην αστυνομία, ξεκίνησαν τη δράση τους, μικρά «ατοπήματα» στην αρχή, ναρκωτικά, μικροκλοπές και άλλα, μέχρι που πήραν την διαταγή θανάτου εκείνη την Παρασκευή.

Αυτό που συνέβη στο Παρίσι θα μπορούσε βέβαια να συμβεί σε κάθε μη στρατοκρατούμενη πόλη του κόσμου, όπως και οι τρομοκράτες θα μπορούσαν να είχαν γεννηθεί και μεγαλώσει αλλού. Γιατί το Παρίσι; Γιατί οι Βρυξέλλες; Άκουγα με προσοχή τον αναλυτή στο ραδιόφωνο να εξηγεί τους λόγους, που δεν ήταν μόνο καθαρά μικροπολιτικοί. Η σύνθεση της αστυνομίας στο Βέλγιο είναι τέτοια, έλεγε μεταξύ των άλλων, που «επιτρέπει» στις έξι αστυνομικές διευθύνσεις της πόλης των Βρυξελλών, που είναι αυτόνομες μεταξύ τους, να ενεργούν αυτόνομα, χωρίς η μια να είναι υποχρεωμένη να δίνει αναφορά στην άλλη, μη εξαιρουμένης και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ τους. Οι έξι αστυνομικοί διευθυντές είναι διοικητικά κάτω από τον έλεγχο των 19 δημάρχων της ευρύτερης περιοχής της πόλης, που πολλοί τυγχάνουν να είναι και πολιτικοί αντίπαλοι μεταξύ τους. Το γνωστό βελγικό πρόβλημα δηλαδή. Πάνω από σαράντα χρόνια υπάρχει αυτή η έχθρα μεταξύ φλαμανδών και βαλλόνων στο Βέλγιο και άλλα τόσα προσπαθεί η κεντρική κυβέρνηση να την λύσει. Σε καμιά περίπτωση, έλεγε ο αναλυτής, δεν θα μπορούσαν να συνεργαστούν, ούτε και τώρα, μεταξύ τους οι δυο γλωσσικές κοινότητες, γιατί περί γλωσσικής διαφοράς και μόνο πρόκειται. Σε κάποια αστυνομική διεύθυνση ήταν γνωστή η δράση των συγκεκριμένων τρομοκρατών, υπάλληλοι μιας άλλης αστυνομικής διεύθυνσης τους άφησαν, μάλλον εν αγνοία τους, να φύγουν μετά από τυχαίο έλεγχο στο δρόμο καθώς κάποιοι γύριζαν με το αυτοκίνητο μετά το μακελειό από το κοντινό Παρίσι. Αυτό το πρόβλημα της διοικητικής ασυνεννοησίας υπάρχει σίγουρα και αλλού αλλά στο Βέλγιο είναι μεγαλύτερο παρά σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, ισχυρίστηκε ο αναλυτής.

Ο φόβος, όταν κυριαρχεί, παραλύει τους ανθρώπους. Να αρχίσουμε να ανησυχούμε όσοι ζούμε εδώ; Θα είναι το επόμενο χτύπημα στις Βρυξέλλες; Μπορεί μια καλύτερη αστυνόμευση στην συγκεκριμένη συνοικία να αποτελέσει τη λύση; Κανείς δεν ξέρει… Καλού-κακού, το μετρό έκλεισε για το Σαββατοκύριακο και η αστυνομία συμβουλεύει τους κατοίκους να μείνουν στα σπίτια τους. Έχει αρχίσει και ισχυρή χιονόπτωση…

Η σκέψη μου καρφώθηκε στο «μαγαζάκι» του ιεροδιδάσκαλου και στην «δουλειά», που αυτός έκανε εκεί ανενόχλητος για είκοσι και βάλε χρόνια. Χωρίς να τον εμποδίζει κανένας και προφανώς χωρίς τον έλεγχο της Πολιτείας (γιατί άραγε αυτή η αδράνεια;), στάλαζε το δηλητήριο του θανάτου σε παιδικές ψυχές, που όταν ανδρώθηκαν έδρασαν, όπως έδρασαν. Ίσως πολλά θα μπορούσαν να αποφευχθούν, αν τα πράγματα έβαιναν αλλιώς. Αν από τότε γινόταν σωστά η δουλειά της κοινωνικής ένταξης σ’ αυτές τις γειτονιές, των «ξένων» με τα διαφορετικά πολιτιστικά χαρακτηριστικά, ώστε να «συμμορφωθούν», κατά το δυνατό, προς τα έθιμα και τη στάση ζωής της κυρίαρχης ομάδας, που βρήκαν όταν ήλθαν και θέλησαν και οι ίδιοι στο εξής να ζήσουν και να μεγαλώσουν τα παιδιά τους. Μεγάλη υπόθεση η σωστή κοινωνικοποίηση ενός ατόμου, διαδικασία που δεν πρέπει, φρονώ, να αφήνεται ασυλλόγιστα και χωρίς έλεγχο στα χέρια του «ενός» και πρώτου τυχόντα, όσο κι αν αυτός διατείνεται, ότι κατέχει το άθλημα. Η Πολιτεία οφείλει να αγρυπνεί. Ίσως έτσι να μην βυθιζόταν στο σκοτάδι η Πόλη του Φωτός …

Παρατήρηση πρώτη: Ορθώς ο έλληνας νομοθέτης στον πρόσφατο νόμο «Περί οργάνωσης της νομικής μορφής των θρησκευτικών κοινοτήτων… στην Ελλάδα…», δηλ. και των μουσουλμανικών, ορίζει να τηρείται δημόσια ηλεκτρονικό μητρώο θρησκευτικών και εκκλησιαστικών νομικών προσώπων, όπως και ηλεκτρονικό μητρώο των θρησκευτικών λειτουργών που τελούν ιερολογίες με αστικές συνέπειες, με το βιογραφικό τους σημείωμα και τους τίτλους σπουδών που τυχόν αυτοί διαθέτουν, «…ελευθέρως προσβάσιμο (ηλεκτρονικά) …προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο άμεσος έλεγχος…» Άρθρο 14 Ν.4301/2014.

Παρατήρηση δεύτερη: Γιατί κάποιοι στην Ελλάδα πανικοβλήθηκαν, ότι τάχα θα υπάρχει στο εξής έλεγχος της Πολιτείας για τις «τυχόν» σπουδές του όποιου «θρησκευτικού λειτουργού»; Είναι έτοιμοι να αναλάβουν και την ευθύνη αύριο για τα αποτελέσματα της επιφύλαξής τους σήμερα;

No tags

Στη Σύνοδο Κορυφής για το μεταναστευτικό, που πραγματοποιήθηκε στις 15-16 Οκτωβρίου, στις Βρυξέλλες, συζητήθηκαν όλες οι παράμετροι του ζητήματος και πάρθηκαν κάποιες αποφάσεις προκειμένου να σταματήσει η ροή των προσφύγων προς την Ευρώπη καθώς και αποφάσεις για μια πιο αποτελεσματική προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την Ελλάδα την αφορούσε άμεσα το θέμα καθώς το πρώτο οκτάμηνο του 2015 πάνω από 300.000 πρόσφυγες πέρασαν μέσω της γειτονικής Τουρκίας σε ελληνικό έδαφος. Και για να ξέρουμε γιατί μιλάμε, επειδή τα νούμερα είναι απλά ψυχροί αριθμοί, πρόσφυγας είναι αυτός που εξαναγκάζεται σε φυγή από την πατρίδα του προκειμένου να σώσει τη ζωή του και τη ζωή των δικών του από διωγμό ή πόλεμο, ενώ μετανάστης είναι αυτός που με τη θέλησή του φεύγει από την πατρίδα του συνήθως για ένα χρονικό διάστημα και κυρίως για οικονομικούς λόγους.

Είναι πρόσφυγας λοιπόν η μάνα που σπρώχνεται να βγει από τη βάρκα κάπου στο Αιγαίο, χωρίς να ξέρει αν θα ακουμπήσουν τα πόδια της σε στέρεο έδαφος, με το νερό να φτάνει πάνω από τη μέση της και κρατώντας την πεντάχρονη κορούλα της με τα δυο της χέρια ψηλά για να μη πνιγεί, επειδή με βία αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα της και το σπίτι της γιατί εκεί ήταν ο σίγουρος θάνατος. Χωρίς να φαντάζεται η δόλια ότι ο θάνατος δεν έχει πατρίδα και θα την ακολουθούσε, όπου πήγαινε. Ας μη μιλήσουμε και για τα αναρίθμητα παιδικά κορμάκια που έχουν μέχρι σήμερα βρεθεί άπνοα και στις δυο πλευρές του Αιγαίου. Μνήμη σιωπής; Όχι, αλλά γιατί δεν βρίσκονται τα λόγια…

Είναι θέμα ευρωπαϊκό και όχι θέμα ελληνοτουρκικών σχέσεων ακούστηκε και σωστά από τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μόνο στην Ευρώπη μπορεί να λυθεί το προσφυγικό, ακούστηκε από μια άλλη πλευρά και όλοι μαζί στην Σύνοδο Κορυφής μίλησαν για Ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως γνωστόν, λειτουργεί βάσει κανόνων και κανονισμών. Ένας από αυτούς είναι και ο Κανονισμός του Δουβλίνου (343/2002), ο οποίος καθορίζει τη χώρα η οποία θα είναι υπεύθυνη για να εξετάσει την αίτηση ασύλου του αιτούντος πρόσφυγα, που είναι και η πρώτη χώρα εισόδου στην Ένωση. Τον Κανονισμό αυτόν τον έχει υπογράψει η χώρα μας επί κυβερνήσεως Σημίτη, με Υπουργό Εξωτερικών τον Γ. Παπανδρέου. Χωρίς μια έστω και τυπική επιφύλαξη του αρμόδιου υπουργού υπέρ των στοιχειωδών δικαιωμάτων της χώρας, που εκ των πραγμάτων θα δεχόταν το πρώτο κύμα προσφύγων. Συνηθίζεται σ΄ αυτές τις περιπτώσεις, όταν υπογράφεται μια διεθνής Συνθήκη, μια χώρα η οποία πιστεύει ότι τα δικαιώματά της ή τα συμφέροντά της θίγονται άμεσα, να διατυπώνει ρητώς μια κάποια επιφύλαξη, έστω για το μέλλον. Από την πλευρά της Ελλάδας δεν διατυπώθηκε καμιά, λες και η χώρα βρισκόταν στην καρδιά της Ευρώπης και δεν την αφορούσε άμεσα!

Έτσι φτάσαμε να επιστρέφονται στην Ελλάδα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, σύμφωνα και με τον κανονισμό «Δουβλίνο ΙΙ», πρόσφυγες ή μετανάστες οι οποίοι είχαν περάσει μέσω της Ελλάδας και είχαν εγκατασταθεί σε άλλες χώρες. Τον Δεκέμβρη του 2011 μάλιστα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο Λουξεμβούργο αποφάνθηκε, ότι κινδυνεύουν, λόγω κακής μεταχείρισης, τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών που επιστρέφουν στην Ελλάδα. Νομικοί κύκλοι θεώρησαν αυτή την απόφαση σαν σιωπηρή ανατροπή του ισχύοντος Κανονισμού. Τον Ιανουάριο του 2011 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο καταδίκασε τη στάση του Βελγίου και της Ελλάδας, με αφορμή την επιστροφή ενός Αφγανού μετανάστη από το Βέλγιο πίσω στην Ελλάδα.

Ποιός μπορούσε, όμως να φανταστεί, τι θα ακολουθούσε το καλοκαίρι του 2015, ώστε να φτάσουν να μιλούν επίσημα πλέον στις Βρυξέλλες για μια δίκαιη αναλογία προσφύγων και μεταναστών  σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

Πέρα από τα τραγικά λάθη και τις παραλείψεις του παρελθόντος, το παρόν είναι αδυσώπητο και ανελέητο. Ας μη ξεχνιέται, ότι είναι συνάνθρωποί μας αυτοί που θαλασσοπνίγονται, προκειμένου να ξεφύγουν τον θάνατο και τις κακοποιήσεις στην πατρίδα τους. Είναι κομμάτι μας, σα να είμαστε εμείς οι ίδιοι.

Άκουγα προχτές έναν όμορφο εκκλησιαστικό ύμνο, που με έκανε να πέσω σε βαθειά περισυλλογή και ανακεφαλαίωση σκέψεων και ιδεών: «… Όποιος ζει σε τόπο ασφαλή και σταθερό, ξεχνάει εύκολα πως βρίσκεται και ο ίδιος καθ΄οδόν».

No tags

Ήταν στο πλαίσιο ενός διεθνούς συνεδρίου, που επισκέφτηκα την Χάλκη, στην Προποντίδα. Είναι το δεύτερο από τα Πριγκιποννήσια σε έκταση και πληθυσμό νησί. Στον έξω κόσμο είναι περισσότερο γνωστή χάρη στην Θεολογική Σχολή, που βρίσκεται στο χώρο της Μονής της Αγίας Τριάδας και άρχισε να λειτουργεί το 1844 με σκοπό τη στελέχωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας με ιερείς. Την έκλεισαν οι τουρκικές αρχές το 1971, λίγο μετά το πραξικόπημα εκείνης της χρονιάς, όταν ένας νέος νόμος απαγόρευσε την παροχή ανωτάτης εκπαίδευσης στη χώρα από ιδιώτες. Στην πλούσια βιβλιοθήκη της Μονής φυλάσσονται πολύτιμα βυζαντινά χειρόγραφα του 18^ου αιώνα, όσα βέβαια δεν πήραν μαζί τους οι ξένοι περιηγητές, κατά την πάγια τακτική τους, φεύγοντας. Τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται σήμερα στην Οξφόρδη.

Η θέα από κει πάνω είναι μαγευτική, το μάτι φτάνει και αγκαλιάζει όλη την Κωνσταντινούπολη. Η πρόσβαση από το λιμάνι είναι μόνο με άμαξα που σέρνουν τα άλογα μιας και στο νησί δεν επιτρέπεται η κυκλοφορία αυτοκινήτων. Εντυπωσιακές είναι οι ξύλινες επαύλεις στους πρόποδες του λόφου της Αγίας Τριάδας. Ανήκαν σε πλούσιες μεγαλοαστικές οικογένειες της Κωνσταντινούπολης, που παραθέριζαν στο νησί. Άλλες εποχές, άλλοι κόσμοι…

Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής αποτελεί επίμονο αίτημα τόσο της Ομογένειας όσο και της εξωτερικής ελληνικής πολιτικής. Η απόφαση της Διάσκεψης Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (ΚΕΚ), με έδρα τις Βρυξέλλες, να διοργανώσει συνέδριο με θέμα, «Προώθηση και προστασία του Θεμελιώδους Δικαιώματος της Θρησκευτικής Ελευθερίας για όλους», στην Χάλκη δεν ήταν διόλου τυχαία, αλλά εντός του πλαισίου αλληλεγγύης και συμπαράστασης των διαφόρων εκκλησιαστικών αποχρώσεων της Ευρώπης μεταξύ τους και η παρουσία όλων ανεξαιρέτως των εκκλησιών ήταν άκρως ενθαρρυντική.

Πολύπαθα τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και απανταχού καταπατημένα. Η ιδιαίτερη έκφανσή τους, όμως, αυτή της Θρησκευτικής Ελευθερίας, αποκτά μια άλλη βαρύτητα, όταν συζητείται εντός των συνόρων μιας χώρας, που κατά το σύνταγμά της είναι λαϊκό κράτος, με σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού να ανήκει όμως σε μια συγκεκριμένη θρησκεία. Η σύγκρουση ανάμεσα στην άυλη και εξιδανικευμένη ιδέα της Θρησκευτικής Ελευθερίας και σε αυτή της εφαρμογής της σε τόπο και χρόνο, αναπόφευκτη και όχι μόνο στη συγκεκριμένη χώρα. Όμως υπάρχει πρόοδος και σ΄αυτό το πεδίο, όπως απέδειξαν περίτρανα οι ομιλίες και οι συζητήσεις από ειδήμονες διεθνούς καταξίωσης στο αντικείμενό τους. Το λιθαράκι τέθηκε, η φλόγα ζωντάνεψε, όπως και στο εκκλησάκι της Σχολής, αυτές της μέρες, στην κοινή δέηση και προσευχή των συνέδρων.

Ξεχνιούνται κάποια πράγματα μόνο όταν λησμονούμε να τα συζητάμε …

No tags

Νάναι Αύγουστος, λέει! Τα τζιτζίκια στα κλαδιά του πλάτανου να μην έχουν σταματημό και ο ήλιος να καίει. Το φως να θαμπώνει και η κορυφή στο βουνό απέναντι να χάνεται στο γαλάζιο του ουρανού, σ’ ένα ξέπλυμα γαλάζιο όμως. Κάτω χαμηλά το χρυσοπράσινο του ελαιώνα, ωραίος συνδυασμός το χρυσό από τα ξερόχορτα στον ήλιο και το πράσινο – ξέπλυμα πράσινο κι εδώ – από τα λιόδενδρα. Η θάλασσα εμάς των βουνίσιων, που έχουν στα πόδια τους έναν ελαιώνα!

Δυο χελιδόνια πέρασαν ξυστά από δίπλα μου το πρωί, έτσι ακουμπισμένη που ήμουν στο μπαλκονάκι και ρέμβαζα. Με ξάφνιασε το πλατάγιασμα του αέρα από τα φτερά τους. Έφεραν κάνα-δυο βόλτες το σπίτι γύρω-γύρω και μετά χάθηκαν σε άλλες γειτονιές. Σταθερές έμειναν στο κλαρί τους το ζευγάρι οι καρδερίνες, που μας προτίμησαν και φέτος για τη φωλιά τους. Το τι κονσέρτο δίνουν κάθε πρωί δεν περιγράφεται! Τι ομορφιά, Θεέ μου, και πόσο απλόχερα σκορπισμένη.

Κι όταν ο ήλιος ζέστανε και κάθισε μαλακά πάνω στα φύλλα της συκιάς του κήπου και στην καρυδιά της διπλανής, τότε είναι που ρουφούσα αργά και  γέμιζα τα πνευμόνια μου και δεν χόρταινα. Όσο για το πρωινό, φρούτα μεγάλα και χορταστικά, όπως πουθενά αλλού.

Όλα τα βρήκα κι αυτή τη φορά, όπως τα άφησα και τους ανθρώπους του σπιτιού να με υποδέχονται με αγάπη και ολάνοιχτη αγκαλιά. Στρίμωξα όλον τον Αύγουστο εδώ, από το μπαλκονάκι στην ανοιχτή την αγκαλιά και πάλι πίσω…

Έρημοι, όμως, οι δρόμοι του χωριού μου και τα μαγαζιά σφαλισμένα. Πού άλλες τέτοιες εποχές! Που γύριζαν ξενιτεμένοι, κοντινοί και μακρινοί και γέμιζαν οι πλατείες και τα καφενεία. Που άκουγες φωνές παιδιών να παίζουν μέχρι τα μεσάνυχτα στις γειτονιές. Που δεν έσωνες να λες καλημέρες και καλωσορίσματα…

Άλλαξαν πολλά και με τίποτα δεν μου αρέσει αυτή η αλλαγή. Μπορεί να είναι και ιδέα μου, βέβαια, αλλά όταν λείπεις για καιρό και γυρίζεις εκεί που γεννήθηκες, τίποτα δεν μπορεί να σου ξεφύγει από αυτά που συνήθιζες να τα θεωρείς αυτονόητα.

Μιλούσα σήμερα το πρωί με κάποιον από τους παλιούς, έχει περάσει από καιρό τα ενενήντα. «Παλιά», μου έλεγε, «δίναμε τα χέρια και κλείναμε τη δουλειά. Ο λόγος μας ήταν συμβόλαιο. Κάναμε κουμπαριές και μέναμε μια ζωή σαν μια οικογένεια στις χαρές και στις θλίψεις. Τώρα ζω και βασανίζομαι βλέποντας όλα αυτά να χάνονται μαζί και το χαμόγελο από τους ανθρώπους». Αυτό το τελευταίο τον έθλιβε πιο πολύ, γιατί το θεωρούσε, όπως απόσωσε, συνθηκολόγηση με τον θάνατο, ενώ είμαστε στον Αύγουστο και είναι η ζωή στο απόγειό της. Ό,τι θέλει καταφέρνει ο άνθρωπος που έχει τη συνείδησή του ήσυχη και αναπαυμένη και την ελπίδα του στον Θεό, είπε.

Με συμβούλεψε να μη το ξεχάσω ποτέ αυτό!

No tags

Ήταν ψέμα ότι η Ελλάδα βρισκόταν όλα αυτά τα χρόνια στην άκρη του γκρεμού. Η αλήθεια είναι ότι κατρακυλούσε στην άβυσσο.

Ήταν ψέμα ότι οι ξένοι υπονόμευαν συνειδητά την χώρα και την έσπρωχναν στην καταστροφή. Η αλήθεια είναι ότι αυτό το κατάφερναν και από μόνοι τους οι εγχώριοι πολιτικοί με τον λαό να μην είναι άμοιρος των ευθυνών του.

Ήταν ψέμα ότι έστειλαν στην Ελλάδα, τελευταίως, τελεσίγραφο για έξοδο από την «ευρωπαϊκή οικογένεια». Η αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα δια του Πρωθυπουργού της εγκατέλειψε απρόβλεπτα, κακόπιστα και αιφνίδια το τραπέζι των διαπραγματεύσεων από μόνη της.

Ήταν ψέμα ότι η Δημοκρατία στην Ελλάδα απαιτούσε την ετυμηγορία του λαού στο τεράστιο πρόβλημα που προέκυψε. Η αλήθεια είναι ότι με το τελευταίο δημοψήφισμα πετάχτηκαν εσκεμμένως οι ευθύνες στον λαό για να αποφασίσει τελεσίδικα για κάτι που ούτε τη γνώση είχε ούτε τις συνέπειες μπορούσε να υπολογίσει.

Ήταν ψέμα ότι κατέθετε η Ελλάδα, όλους αυτούς τους μήνες των διαπραγματεύσεων, σοβαρές προτάσεις εξόδου από την κρίση στα αρμόδια όργανα, όπως η ίδια τα είχε προσδιορίσει. Η αλήθεια είναι ότι ο αρμόδιος και εκ του λαού εκλεγμένος εκπρόσωπος μπλοφάριζε συνεχώς προτείνοντας παιδαριωδώς, αλλά με τον πλέον επίσημο τρόπο, να καλωδιώνονται για παράδειγμα ξένοι τουρίστες στο αγώνα πάταξης της φοροδιαφυγής στα νησιά.

Ήταν ψέμα ότι γινόταν συλλογική προσπάθεια απ’ έξω απομόνωσης της χώρας. Η αλήθεια είναι ότι γινόταν φιλότιμη προσπάθεια από τους έλληνες εκπροσώπους να εξοργίζουν κάθε μέρα και περισσότερο και τους δεκαοκτώ εταίρους της Ελλάδας στη νομισματική ένωση, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου, σέρνοντας έτσι την χώρα σταθερά αλλά σίγουρα στην απομόνωση.

Ήταν ψέμα οι φωτογραφίες που ποστάριζαν, παραμονές του δημοψηφίσματος στο διαδίκτυο, κάποιοι ιδεολόγοι φανατικοί για τάχα μεγαλειώδεις διαδηλώσεις συμπαράστασης στο Παρίσι και αλλού υπέρ του «ΟΧΙ». Η αλήθεια είναι ότι παραπλανούσαν ηθελημένα με φωτογραφίες αρχείου, γιατί τα δέντρα στις πλατείες δεν είχαν φύλλα και ως γνωστό βρισκόμαστε στο καλοκαίρι …

Ήταν συνεπώς ψέμα το «ΟΧΙ» και η αλήθεια φάνηκε, εκ του αποτελέσματος, να είναι το «ΝΑΙ».

Και ήταν ψέμα ότι ο αγώνας ήταν «υπέρ πατρίδας και εστιών». Η αλήθεια είναι ότι, όπως όλα δείχνουν, ο αγώνας δίνεται «υπέρ εξουσίας και καρεκλών».

Όσο τα περί αξιοπρέπειας, που τόσο έχει κακοποιηθεί τελευταίως, ας την αφήσουμε να μας θυμίζει απλά και λαϊκά ότι πάνω απ’ όλα σημαίνει ανάληψη ευθυνών και συνέπεια των λόγων μας. Έγραφα πριν τρία χρόνια στο βιβλίο, «Βιώνοντας την κρίση», Εκδόσεις «Ο Λόγος», και απαντώντας στο ερώτημα, αν υπάρχει ελπίδα, «Ναι, υπάρχει, αν προσωπικά ο καθένας ξεκινήσει από τον ίδιο του τον εαυτό, όχι προσδιορίζοντας από συμφέρον την κάθε φορά την συμπεριφορά του στο περιβάλλον που ζει, αλλά αλλάζοντας ο ίδιος ριζικά, σταθερά και με ειλικρίνεια, ενστερνιζόμενος αρχές, απόψεις και ιδέες που θα τον βοηθήσουν στη σωστή ιεράρχηση αξιών στη ζωή του» (σελ. 66-67).

Και το πιστεύω ακόμη! Είναι αλήθεια ότι θα ήταν μια καλή αρχή πριν αρχίσουμε και πάλι να μοιράζουμε ευθύνες και να καταλογίζουμε λάθη σε όλους τους άλλους, εκτός του εαυτού μας!

No tags