Greek
English
French
German
Italian
Spanish
Έχει πια καθιερωθεί η ευρύτερη οικογενειακή εξόρμηση στη φύση, κάθε καλοκαίρι. Ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας και η συμμετοχή, χωρίς αυτή η παράμετρος βέβαια να στέκεται εμπόδιο. Να, το νεότερο μέλος ο Κωνσταντίνος, ούτε δυόμισι ετών, ανέβηκε μέχρι τη Βρωμόβρυση μαζί μας φέτος. Σχεδόν σε απαρτία η πρώτη πλέον γενιά της ευρύτερης οικογένειας, με γαμπρούς, κόρες και εγγόνια (όσοι μπόρεσαν) ξεκινήσαμε πρωί-πρωί με το αυτοκίνητο ως ένα σημείο και μετά από μια δύσκολη ανάβαση στις ανατολικές πλαγιές του Παρνασσού φτάσαμε στο σημείο, που ήταν για μας στόχος και αναφορά χρόνων. Εδώ ο παππούς μας, Γιάννης Γ. Πατσαντάρας, τσέλιγκας στον Παρνασσό, είχε τη στρούγκα του τα καλοκαίρια και το κονάκι του στην κόψη του βράχου, με σκαλισμένα τα αρχικά των πατεράδων μας στο βράχο.
«Να πιούμε νερό από τη Βρωμόβρυση, φέτος!» Αυτό ήταν το στοίχημα. Ρίξαμε τον κουβά στο πηγάδι, που είχαν φτιάξει οι τσελιγκάδες τότε στην κορυφή σχεδόν του Παρνασσού και ήπιαμε το κρούσταλλο νερό από τα σωθικά του. Έξι μέτρα βάθος έχει το πηγάδι και είναι περίτεχνα φτιαγμένο με ξερολιθιά. Λαμπύριζε ο ήλιος στα σπλάχνα του και εμείς ρίχναμε τον κουβά και όλο πίναμε λες και δεν είχε χορτασμό αυτό το νερό! Ξεναγός μας στα λημέρια των παππούδων μας ο τωρινός ένοικος της στρούγκας, ο τελευταίος των «Μοϊκανών» τσελιγκάδων σ΄αυτά τα λημέρια, Χρήστος Κοκκοβός με τον γιό του τον Παναγιώτη.
«Σας περίμενα μας είπε, μόλις μας είδε να ανηφορίζουμε, γιατί σήμερα το βράδυ στον ύπνο μου είδα την Νονά μου (την αείμνηστη μητέρα μου, που τον είχε βαφτίσει), ότι είχε έρθει στο παλιό μας σπίτι και στεκόταν στην πόρτα». Λένε πως είναι αλαφροῒσκιωτοι οι ξωτάρηδες στα βουνά, αλλά τα λόγια αυτά ειπωμένα έτσι απλά και για καλωσόρισμα, έδωσαν τον τόνο στην επίσκεψη και μας κατασυγκίνησαν… Κάποιοι «παλιοί» απόντες, λοιπόν, μας οδήγησαν να πάμε εκεί για φέτος, είπαμε.
Μας μάλωσε που δεν τον είχαμε ειδοποιήσει για να κάνει το «κουμάντο» του, αλλά τα όσα είχε στο κονάκι του και τα όσα φέραμε μαζί μας στα σακίδια δεν είχε χώρο το τραπέζι να τα χωρέσει. Ντομάτες, αγγούρια και σταφύλια από το περιβόλι του Γιάννη, του πρωτοξάδερφου, που έχει και το όνομα του παππού μας, σταρένια παξιμάδια από τη Δεσφίνα, φέτα Παρνασσού και από μια ρουφηξιά κοκκινέλι, με ένα μεζέ από τη στρούγκα, έ, τι άλλο να επιθυμήσεις, εκεί στον τόπο που τον πλαισιώνουν, έτσι κι αλλιώς, τόσες νοσταλγικές διηγήσεις από τα παλιά. Να μη ξεχάσω, όμως και το υπέροχο ραβανί, της καινούργιας συμπεθέρας μας, Ελένης, που μας το έστειλε να μας γλυκάνει.
«Πέρδικα, λέγαν την γιαγιά σας, οι άλλοι τσοπαναραίοι, γιατί είχε όμορφα μάτια και πλουμιστά και Περιστέρα την αδελφή της, που πήρε τον Βελόνη», μας πληροφόρησε ο Χρήστος που ξέρει την κάθε πέτρα στον Παρνασσό και οι ιστορίες του για τα περασμένα δεν είχαν τελειωμό. Χαιρόταν να μας τα διηγείται κι εμείς δεν χορταίναμε να τον ακούμε.
Έβγαλε ο πρωτοξάδερφος τον σουγιά που είχε σκαλίσει ο παππούς μας περίτεχνα επάνω σε κέρατο και τον έδωσε επί τόπου αναμνηστικό στον αδελφό μου. Έναν παρόμοιο κράτησε για τον εαυτό του. Τους θυμηθήκαμε όλους τους «παλιούς», τους μελετήσαμε και ευχαριστήσαμε τον Θεό, που μας αξίωσε να βρεθούμε όλοι μαζί (όσοι μπορέσαμε) στον τόπο που έζησαν και κράτησαν ψηλά το όνομα.
Πέρα όμως από το νοσταλγικό και «μνημοσυνιακό» μέρος της εξόρμησης για φέτος, μείναμε όλοι μας με το στόμα ανοιχτό από τη φύση που αντικρύζαμε γύρω μας. Ο Θεός και Δημιουργός μας, χωρίς φειδώ, προίκισε αυτόν τον τόπο με το κατιτίς παραπάνω. Φτάσαμε πάνω από τα 2.000 μέτρα ύψος και οι άγριες ορχιδέες μας έδειχναν ακόμα τον ανθό τους κάτω στη γη, ενώ στο απέραντο γαλάζιο από πάνω μας, οκτώ αετοί μας καλωσόριζαν στα απάτητα λημέρια τους από ψηλά. Τρεις-τέσσερες περδικούλες έφυγαν μπροστά από πόδια μας, καθώς ανεβαίναμε στα δύσβατα μονοπάτια, ενώ οι μαύρες πεταλούδες του Παρνασσού δεν έδειχναν να ενοχλούνται. Σμήνος πετούσαν γύρω μας, σαν νάταν οι ψυχούλες όλων των προγόνων μας και των άλλων βουνίσιων που έζησαν εκεί. Ευλογημένος τόπος! Βρήκαμε ένα κλωνάρι τσάϊ Παρνασσού και μεθύσαμε στο άρωμά του, καθώς το περνούσαμε από χέρι σε χέρι. Ένα γεράκι-πετρίτης πετούσε από βράχο σε βράχο, πριν χαθεί από τα μάτια μας. Ανεβαίνοντας, στα δεξιά μας και σ΄ όλη τη διαδρομή, πιάτο μπροστά μας ο Κορινθιακός, από τη μια άκρη του μέχρι την άλλη, σα λίμνη γλυκόστρωτη. Η ορατότητα ήταν ιδιαίτερα καλή και βλέπαμε μέχρι πέρα τα βουνά της Πελοποννήσου. Και πιο κοντά, οι πλαγιές από το Ξεροβούνι, σαν «αλεποουρές», κατά που τις έβλεπε και ο Σεφέρης, όταν το 1935 περιδιάβαινε στα μέρη μας και έγραφε τις εντυπώσεις του στο «Μέρες Γ΄», σελ. 16-17: «Σάββατο, 27 Απρίλη, Αράχωβα. Πλαγιές με μικροσκοπικά κλήματα, σαν ουρές αλεπούς, που ξετρυπώνουν στην κατηφοριά. Πάνω από το χωριό οι ράχες του Παρνασσού με λάκκους και χαραματιές γεμάτες χιόνι, απρόσωπο, αφηρημένο… Γυναίκες με μάτια έξυπνα. Θαυμάσια ομιλία, νιώθει κανείς πως βρίσκεται σε μια κοιτίδα της ελληνικής γλώσσας».
Κοντά στη στρούγκα εκεί που την Άνοιξη φυτρώνει άγριο σπανάκι μας περίμεναν τα καγίλια (οι άγριες τσουκνίδες του Παρνασσού), που φύτρωσαν και το κατακαλόκαιρο φέτος, μετά τις βροχές της περασμένης εβδομάδας. Σταθήκαμε τυχεροί και σ΄ αυτό. Τα μάζεψε ο αδελφός μου με σπουδή αψηφώντας το τσούξιμο στα χέρια… Θα είναι το βραδινό μας, όλης της συντροφιάς, που είπαμε για να κλείσουμε τη μέρα να βρεθούμε το βραδάκι στην αυλή του πατρικού, να πιούμε μια κούπα από το ζουμί τους και να ανακεφαλαιώσουμε.
Του χρόνου ποιος ξέρει κατά πού θα μας πάει η νοσταλγία …
No tags
Anonymous · 02/09/2020 at 09:42
Nt. S.:
Και του χρόνου με το καλό!!!!! Έχουμε και εμείς στο Δαδί Βρωμοβρυση!!!!
Anonymous · 02/09/2020 at 09:43
P. R.:
Απίθανη η περιγραφή σου. Να χαρείτε όλοι μαζί κι άλλες τέτοιες εξορμήσεις.
Anonymous · 02/09/2020 at 09:45
Εμπορικό Α.
Καλώς όρισες Αλτα μου ,τι ωραία περιγραφή! Μου άρεσε πολύ γιατί και εγώ πήγαινα στο βουνό γιατί ο παππούς μου ο Στάθης Βασιληας οι θείοι μου και τώρα τα ξαδέρφια μου είναι τσοπάνηδες ,. Έχω ζήσει και εγώ τέτοιες απολαύσεις στο πιγαδι στο Σκαμνο με ξερό βρεγμένο ψωμί ελιές ντομάτα και βαρελισιο τυρί!!!! Τι ωραίες εποχές καλό σου απόγευμα καλή μου φιλενάδα!!!
Anonymous · 02/09/2020 at 09:46
K.N.:
Άλτα μου, απολαύσαμε την πολύ ζωντανή σου περιγραφή!!!Με το καλό ν’ ανταμώνετε ξανά και ξανά στο οικογενειακό ραντεβου της Βρωμόβρυσης!!!
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 09:48
C. M.
Τί όμορφα τα περιγράφεις!!!
Σα να ήμουν εκεί, μαζί σας….
Πόσο χαίρομαι για την πολύχρονη ξεχωριστή φιλία μας!!!
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 09:49
Π. Μπ.
Έτσι απλά βρέθηκα και γω στη συντροφιά σας, και την απόλαυσα. Η πέννα σου ζωγράφισε και πάλι. Να ‘σαστε καλά και να το επαναλάβετε πολλές χρονιές ακόμα.
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 09:50
I. S.:
Ταξίδεψα κι εγώ μαζί σας στο υπέροχο ταξίδι σας μέσα στη φύση. Να είστε καλά και του χρόνου
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 09:51
Κ. Τ.:
Το περιγράφεις τόσο όμορφα,που ο αναγώστης το ζει ,και ταξιδεύει και ο ιδιος μαζi.
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 09:53
Α. Ι.
Εκει που πριν χρονια ανηφοριζε και ο πεθερος μου για τη Βρωμοβρυση.
Παρεα με το Χρηστο.
Σε κοντινες σπηλιες που εμεναν.
Και παντα ο ενας ειχε το νου του στον αλλο.
Πριν απο χρονια που ειχα ανεβει δεν προκειται να ξεχασω αυτο το κρουσταλενιο νερο απ το πηγαδι.
Να σαι καλα Αλτα με ταξιδεψες…
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 09:55
Α. Ι:
Altana Filos τωρα ερημωσανε Αλτα μου οι στρουγκες και τα βουνα.
Μονο ο Παναγιωτης ο γιος μου αντε να πω καμμια δεκαρια νεοι που ασχολουνται με τα ζωα.
Και ο Χρηστος ενας απ τους τελευταιους που ανεβαινει στη Βρωμοβρυση με το γαιδουρακι
Anonymous · 02/09/2020 at 10:01
E. D.-A.
Aχ ναμουν πουλακι κι εγω νε ημουνα κοντα σας να νεβαινα στον Παρνασσο και στο περπατημα σας. Ζηλεψα απλά !
Anonymous · 02/09/2020 at 10:02
C. L.
Δέν χορταίνω νά τό διαβάζω(όπως καί κάθε τι που γράφεις) ! Τί ευλογία νά έχεις τόσες ζωντανές αναμνήσεις από τούς προγόνους σου!
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 10:04
Ch: P.:
Άλτα μου η περιγραφή σου στο “προσκύνημα” στα πατρογονικά λημέρια μοναδική . Ανέβηκα μαζί σας ! Οπότε σε βολεύει να πιούμε εκείνο τον καφέ .
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 10:05
E:L.:
Τί όμορφα!!Ζήλεψα…..και του χρόνου να σας αξιώσει ο Θεός ν ανεβήτε σ άλλη πλαγιά!!
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 10:06
G.S.:
Πολύ ωραία αφήγηση !! Μαγευτικό τοπίο !! Ταξίδεψα μαζί σας!!❤️
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 10:08
L.K.:
Τέλεια αφήγηση !
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 10:10
S.I.:
Σε ευχαριστούμε ζήσαμε μαζί σας αυτή την υπέροχη οικογενειακή σας εξόρμηση
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 10:11
Ρ. Γ.:
Πόσο όμορφα όλα… Μυρίσαμε κι εμείς του βουνού τη φρεσκάδα!!! Να ‘σαστε όλοι καλά!!!🌳🌳🌳🌳
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 10:12
Ch.Z.:
. Ένα τμήμα απο παιδικές μου αναμνήσεις, απ την δική μου την Βρωμόβρυση κ Αλτάνα…………….Ξεκίνησαν τη διαδικασία, πρώτα κάναν τον οβορό για τα ζώα, και μετά άρχισαν να στήνουν την καλύβα. Αλλά μεσημέριασε και είχε πολύ δουλειά ακόμα για την καλύβα. Μείναν και λίγες ελλείψεις και για τον οβορό, η πόρτα δηλαδή και το αγκαθωτό σύρμα, που θα βάζαν στη τελευταία σειρά. Ο συνέταιρος πήγε σε μια δουλειά κι έμεινε μόνος ο πατέρας μου να παλεύει. Σε λιγάκι σώθηκε το νερό, είχαμε φάει και το φαΐ μας. Αλλά τη διψά δεν την άντεχα. Η πιο κοντινή πηγή ήταν πάνω από χιλιόμετρο. Η βρωμόβρυση όπως τη λέγαν. Μια πηγή με χαρακτηριστικά κρύο νερό, άλλα με έντονη μυρωδιά σκουριάς σιδήρου. Παρακάλεσα τον πατέρα να πάει αλλά μου είπε:
-θα νυχτωθούμι κάνε λίγη ’πομονή παιδί μ……….
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 10:14
Ε. Β.-Μ.:
Μπράβο Αλτα. Πάντα με το ίδιο κουράγιο και πάντα για.. ψηλές κορυφές
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 10:15
S. K.:
Πολύ ωραία!! Η περιγραφή σας ήταν εκφραστική και γλαφυρά μας περιέγραψες αυτή την οικογενειακή σας έξοδο στον ξακουστό Παρνασσό. Τι μορφιά!! Τι μεγαλεία του Θεού!!
Ήταν σαν να περπατούσαμε μαζί σας!! Και του χρόνου πάλι.
Admin comment by altana · 02/09/2020 at 10:17
F. M.:
Και ανεβαίνοντας ξανά πάνω στα ψηλά βουνά,
η ψυχή μας παίρνει δύναμη κι αέρα,
κ’ η καρδιά μας λαχταρά ν’ ανέβουμε πιό ψηλά πάνω στα Παρνασσα’ι’κά τα βουνά…
Άλτα μου και οι υπόλοιποι, ας αναφωνήσουμε:
ΠΑΝΤΑ ΤΕΤΟΙΑ, και του χρόνου με τη δύναμη του Θεού, με.περισσότερους “ακολουθούντες”….
Altana Filos
Φίλιππε αγαπητέ. μπες στον “χορό των ακολουθούντων” από τώρα! Η ανάβαση δεν ήταν εύκολη, μιάμιση ώρα σκληροτράχηλα μονοπάτια, που όμως και ο σύζυγος και εγώ τα ανεβήκαμε χωρίς πρόβλημα. Είχαμε ερασιτέχνες αλλά γερούς ορειβάτες-οδηγούς στην παρέα, γιατρό, έναν πρώην Αρχηγό Αεροπορίας, που ήξερε όλες τις κορφές από ψηλά, έναν αθλητή-πανεπιστημιακό καθηγητή κλπ. Έτσι “πετώντας” ανεβήκαμε! Ευχαριστούμε τον Θεό που μας αξίωσε να ανεβούμε, γιατί ήταν και ανάταση ψυχής!