Δεν ξέρω αν έτυχε ποτέ να συναντήσετε στο δρόμο μια από αυτές τις μαυροντυμένες φιγούρες, τυλιγμένες σ΄ ένα μαύρο αδιαφανές πέπλο που ξεκινάει από την κορυφή της κεφαλής τους και καλύπτει όλο το σώμα, αφήνοντας μόνο μια σχισμή στο ύψος των ματιών, που και αυτή καλύπτεται συνήθως από ένα δίχτυ. Είναι γυναίκες μουσουλμάνες στη σαρκοφάγο τους, που τη λένε μπούρκα (burqa). Ανθρώπινα όντα, χωρίς πρόσωπο και επομένως χωρίς προσωπικότητα. Δεν αναφέρομαι βέβαια σε δρόμους του Αφγανιστάν ή της Σαουδικής Αραβίας αλλά της Ευρώπης!
Ευθύς εξαρχής θάθελα να ξεκαθαρίσω, ότι η μπούρκα δεν είναι θρησκευτικό σύμβολο, που όλες οι μουσουλμάνες θα όφειλαν να το σεβαστούν και συνεπώς δεν προστατεύεται από το θεμελειώδες δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας. Είναι αναμφισβήτητα ένα κατάλοιπο κάποιων πατριαρχικών κοινωνιών, όπου κυριαρχούν ακόμα οι άνδρες και ο δημόσιος βίος ορίζεται από τους κανόνες που αυτοί θέτουν, εν ονόματι της θρησκείας.
Για κάποιους οικονομικούς κυρίως μετανάστες, που ζουν σήμερα σε ευρωπαϊκές χώρες πασχίζοντας για ένα καλύτερο μέλλον για τους ίδιους και για τα παιδιά τους, το σήμερα έχει μείνει στο χθες! Οι γυναίκες τους και οι κόρες τους δεν έχουν πρόσωπο, δεν έχουν δικαιώματα, δεν έχουν φωνή. Οι άνδρες και οι πατεράδες τους, εν ονόματι μιας θρησκείας που οι ίδιοι την έχουν κόψει και ράψει στα μέτρα τους (π.χ. πολυγαμία), τους στερούν το αναφαίρετο δικαίωμα να είναι ανθρώπινα όντα! Όποια τολμά να αντισταθεί ή να ξεφύγει από την παράδοση υφίσταται τις συνέπειες, όχι του νόμου, αλλά του παραλογισμού των ανδρών συγγενών της.
Στην Ευρώπη πληθαίνουν οι φωνές διαμαρτυρίας γι΄αυτή την απαράδεκτη κατάσταση. Πολλά κράτη έχουν ήδη απαγορεύσει, με νόμο, να κυκλοφορούν σε δημόσιους χώρους άτομα, που δεν μπορεί κανείς εύκολα να τα προσδιορίσει, όπως οι φιγούρες με μπούρκα. Ποιός εγγυάται, ότι κάτω από αυτή την ενδυμασία δεν κρύβεται ένα πρόσωπο, που έχει λόγους να μη θέλει να γίνει γνωστή η ταυτότητά του!
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στις Βρυξέλλες, έχει ασχοληθεί επισταμένως με το θέμα, διοργανώνοντας ημερίδες και βήματα για δημόσιο διάλογο. Την περασμένη εβδομάδα παρακολούθησα μια τέτοια δημόσια συζήτηση, γιατί με έσπρωξε η περιέργεια να γνωρίσω από κοντά, τον διευθυντή, Flemming Rose, της δανέζικης εφημερίδας, Jyllands-Posten, εκείνης που πριν κάμποσο καιρό είχε δημοσιεύσει τις καρικατούρες για τον Μωάμεθ, ανοίγοντας έτσι τον ασκό του Αιόλου για μια άνευ προηγουμένου αντιπαράθεση σε διακρατικό επίπεδο. Είπε, ότι από την στιγμή εκείνη και μετά, η Ευρώπη άφησε το προσωπείο της εσκεμμένης άγνοιας του προβλήματος και της ουδετερότητας και προχώρησε στον διάλογο και στην υγιή αντιπαράθεση. Με το όποιο κόστος βέβαια …
Δεν πρόκειται εδώ για την κλασσική αντιπαράθεση των δύο φύλων, ούτε έχει να κάνει με τον ξεπερασμένο πια φενιμισμό. Η ευρωπαία γυναίκα έχει κερδίσει αξίως την θέση της στη δημόσια και επαγγελματική ζωή στις περισσότερες χώρες. Σε μια δημοκρατική κοινωνία, όπως είναι η ευρωπαϊκή, ισχύουν (τουλάχιστον στα χαρτιά) άλλοι κανόνες, όπως η άνευ όρων προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων για όλους. Για κάποιους και ιδιαίτερα για κάποιες γυναίκες όμως δεν επαρκούν!
Άραγε οι χριστιανικές εκκλησίες, σε αντίθεση με το Ισλάμ, επιφυλάσσουν καλύτερη αντιμετώπιση των γυναικών στη δημόσια και εκκλησιαστική ζωή; Είναι βέβαια σαφέστατη η διακήρυξη του θεμελιώδους «ουκ ένι άρσεν ή θήλυ» που τόσο ο ίδιος ο Χριστός με το παράδειγμά του, όσο και ο απόστολος Παύλος με τις πρωτοποριακές δηλώσεις του μας άφησαν.
No tags
ΚΑΛΦΟΓΛΟΥ ΒΙΚΥ · 14/06/2010 at 01:27
Μεγάλο θέμα, Άλτα. Καταθέτω τον τίτλο μιας πολύ αξιόλογης μελέτης της διδάκτορος της Θεολογίας Ευανθίας Αδαμτζίλογλου: “Ουκ ένι άρσεν και θήλυ – Τα βασιλικά χαρίσματα των δύο φύλων (Γαλ.3,28γ, Γεν.1,26-27″,Θεσσαλονίκη, University Studio Press 1998 [Βιβλική Βιβλιοθήκη 12]. Μεταφέρω από κει: (σ.170)”Η ισότητα και η ενότητα όλων μέσα στο σώμα του Χριστού δεν είναι μόνο μια ηθική υπόθεση που βελτιώνει μόνο εξωτερικά τον πιστό. Είναι μια οντολογική πραγματικότητα που μεταγγίζει στον κάθε άνθρωπο τον χαρακτήρα του Χριστού και προσλαμβάνει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της Θεϊκής Υιοθεσίας. Έτσι, καθένας αισθάνεται ότι είναι παιδί του Θεού, υιός και θυγατέρα του Θεού. Ο χαρακτήρας της θεϊκής υιοθεσίας εξαλείφει τα σαρκικά γνωρίσματα της εθνότητος, της κοινωνικής τάξης ή του φύλου. …. Ο ίδιος ο Χριστός τυπώνει στον πιστό τα γνωρίσματα της καινούργιας ζωής και αυτός είναι ο σκοπός της ζωής του. Ο καινούργιος χαρακτήρας με τα βασιλικά χαρίσματα δεν μένει κρυφός, αλλά φανερώνεται στη καθημερινή του ζωή. Μπροστά στην εξοχότητα του θεϊκού χαρακτήρα ατονούν τα παλαιά γνωρίσματα της σαρκός, γιατί πλέον δεν έχουν ρόλο και σημασία”.
Έ. Φίλος · 14/06/2010 at 08:29
Όντως, αξιόλογη η μελέτη που αναφέρεις, Βίκη. Καταλαβαίνω ότι εσείς οι γυναίκες είστε άμεσα ενδιαφερόμενες να υπάρχει σαφής θεολογική ερμηνεία των κειμένων της Βίβλου. Υπάρχουν άραγε και άνδρες να υποστηρίξουν αυτή την άποψη; Δεν θάπρεπαι η αλήθεια να λάμπει ανεξάρτητα από το φύλο του θεολόγου; Θα επιθυμούσα, η συζήτηση να διαλευκάνει το θέμα και ως προς αυτή την κατεύθυνση.
Αλτάνα · 14/06/2010 at 11:59
“Να είσαι ωραία και να σωπαίνεις!”. Κάπως έτσι δεν εμφανίζεται η δημόσια ή μη τοποθέτηση της πλειονότητας των “εκκλησιαστικών” ανδρών στη χώρα μας;
ΚΑΛΦΟΓΛΟΥ ΒΙΚΥ · 14/06/2010 at 14:04
Κάποια σύντομα σχόλια: καθώς δεν μεγάλωσα στον χώρο των λεγομένων Ελευθέρων Εκκλησιών οι παραστάσεις μου για τη θέση των ανδρών απέναντι στη θέση της γυναίκας ήταν αρχικά εξαιρετικά θετικές. Στη συνέχεια είχα έναν πολύ ισχυρό πνευματικό και προσωπικό δεσμό με την Ελευθερία Ρημάκη, μια ακτινοβόλα πνευματική προσωπικότητα, η οποία στον χώρο της Ανεξάρτητης Ευαγγελικής Εκκλησίας Α.Ν.Σμύρνης είχε διακριτό και σεβαστό ρόλο. Πολύ αργότερα συνειδητοποίησα την κατάσταση στην πλειονότητα των Ελ.ΕΕ. Προσωπικά πιστεύω πως υο μέτρο και η ισορροπία είναι το ισχυρό και δύσκολο να επιτευχθεί στην Ελλάδα ζητούμενο. Έχω γνωρίσει και εξακολουθώ να γνωρίζω γυναίκες που η εμπλοκή τους στα εκκλησιαστικά ήταν και είναι καταστροφική, η παιδεία και κατάρτισή τους ανεπαρκής, τα ενδιαφέροντά τους απόλυτα ελαφρά. Έχω επίσης συναντήσει γυναίκες που μεγαλουργούν στο κουτσομπολιό ή κάνουν πολύ κακό συντηρώντας με την εμπάθειά τους σχίσματα. Το ξέρω πως το ίδιο μπορεί θαυμάσια να συμβεί και με την πολιτεία ενός άνδρα. Επειδή όμως υπάρχουν σίγουρα διαφορές στον ψυχισμό των δύο φύλων, είναι από τα σημεία που χρειάζονται προσοχή. Έχω γνωρίσει και γυναίκες, οι οποίες θαυμάσια μπορούν να αναλάβουν μια μελέτη, ένα σεμινάριο, ή με την αξιοπρεπή και σοφή στάση τους στη ζωή της εκκλησίας απετέλεσαν παράγοντα πνευματικής αύξησης. Δεν συζητώ για την απαγόρευση της δημόσιας προσευχής, το θεωρώ υποτιμητικό πνευματικά και να το συζητήσω.
Όμως και από την πλευρά της γυναίκας, των νέων γυναικών, θα πρέπει να επιζητηθεί καταρχήν ο πλουτισμός τους με περιεχόμενο σοβαρότητος και πνευματικής ωριμότητας. Το δραματικό είναι, παραφράζοντας το σχόλιο της Άλτας, να επιζητούν μόνο (με αμφιλεγόμενες μεθόδους και αμφίβολο αποτέλεσμα) να είναι ωραίες και να φλυαρούν αερολογώντας. Εδώ είναι η ισορροπία και η διάκριση.
Εκείνο πάντως που εμένα μου έκανε εντύπωση από τη μικρή πείρα που έχω από τους άκρως συντηρητικούς άνδρες είναι το γεγονός πως έδειχναν να μην τους ενοχλεί, ή έστω να μην τους ενοχλεί πολύ, η παρασκηνιακή δράση και το κουτσομπολιό των γυναικών, ούτε η κενότητα της προσωπικότητος, φτάνει στις δημόσιες εκδηλώσεις να σιωπούσαν. Ίσως γιατί αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά ενίσχυαν τις θέσεις τους.
Ioanna Sahinidou · 14/06/2010 at 20:59
burga
Η ζωή εν τάφω δηλαδή…Δεν είχα σκεφτεί έτσι την κάλυψη του προσώπου: “Οι γυναίκες τους και οι κόρες τους δεν έχουν πρόσωπο, δεν έχουν δικαιώματα, δεν έχουν φωνή.” Με τα μάτια άραγε τι βλέπουν; Έχουμε διαβάσει ιστορίες όπου στο εξώφυλλο έτσι οι γυναίκες εμφανίζονταν. Έγραφε και για Ευρωπαίες ή Αμερικάνες που ζούσαν στις χώρες των συζύγων τους με επιλογή τους. Αυτό πως μπορεί να κατανοηθεί;
Δεν νομίζω ότι είναι χώρες όπου η ‘ισότητα’ βιώνεται πλήρως όπως μου λέει η Εγγλέζα καθηγήτρια μου. Είναι θλιβερό που πολλές γυναίκες έχουν ‘ανδροποιηθεί’ καταθέτοντας το θηλυκό τους ‘είναι’ για χάρη του ανταγωνισμού, της κατανάλωσης, του δίκαιου του ισχυρότερου, για μια θέση στις εν πολλοίς ανδροκρατούμενες κοινωνίες….
Αλτάνα · 14/06/2010 at 22:53
Έτσι είναι σε ισλαμικές χώρες και οι γυναίκες από την Δύση, που ακολουθούν τους άνδρες τους εκεί οφείλουν, κατ΄ απαίτηση των ανδρών, να συμμορφώνονται με τα έθιμα του τόπου. Είναι επιλογή τους και όσο αντέξουν…Αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο και με τις μουσουλμάνες που έρχονται να ζήσουν στην Δύση!
Τι βλέπουν πίσω από την μπούρκα; Δοκίμασε να περπατήσεις στο δρόμο με σκεπασμένο πρόσωπο! Στη Γαλλία έχει απαγορευτεί πάντως σε γυναίκες με σκεπασμένο πρόσωπο να οδηγούν.
Ioanna Sahinidou · 14/06/2010 at 21:23
όποιος/α θέλει μπορώ να της στείλω τη δική μου μελέτη ‘Μητρικές και πατρικές εικόνες του Θεού΄’ από την πα;ρακάτω ΗΜΕΡΙΔΑ.
Η ΗΕΡΊΔΑ ΉΤΑΝ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΆ ΑΛΛΆ ΤΟ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΗΤΑΝ ΣΕ pdf ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΏ ΝΑ ΤΟ ΑΝΤΙΓΡΆΨΩ.
η ΔΙΚΉ ΜΟΥ ΜΕΛΈΤΗ ΕΊΝΑΙ ΑΝΑΔΡΟΜΉ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΉ ΙΣΤΟΡΊΑ 9ΚΑΙ ΌΧΙ ΜΌΝΟ” ΓΙΑ ΝΑ ΦΑΝΕΊ ΠΩΣ ΠΡΟΈΚΥΨΕ Η ‘ΚΑΤΩΤΕΡΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ.. Με βοήθησε και ο καθηγητής μου. Περιέχει και εικόνες. Δεν έχουν εκδοθεί τα ΠΡΑΚΤΙΚΑ και άν τη θέλτε θα την κρατήσετε για τα δικά σας μόνο μάτια.
Η Εύα έχει γράψει και το βιβλίο: Ήσαν δε εκεί γυναίκες πολλαί’ και τη διατριβή της στην θεολογία του Αποστόλου Παύλου για τη γυναίκα. Βαρυσήμαντες και πρωτότυπες μελέτες, Θα αναρτήσω τα βιβλία στο ‘Ήσαν εκεί γυναίκες πολλαί’
ΗΜΜΕΡΙΔΑ
The Greek Group of the
Ecumenical Forum of European Christian Women
In cooperation with
The Greek Bible Society
Present:
The Holy Bible and Contemporary Hermeneutical Approaches
December 1, 2008, 17:00
Antonis Tritsis Spiritual Conference Center, Academias 50, Athens
Program
17:00-17:30 Greetings
Georgia Tsoulou-Charda
Moderator of the Greek branch of E.F.E.C.W
Michael Hatziyiannis
General Director of the Greek Bible Society
Rev. Dr. Panayiotis Kantartzis,
Pastor of 1st Greek Evangelical Church
His Eminence Archbishop of the Roman Catholic Diocese of Athens
Father Nicholas Foskolos
Greetings and Prologue by His Eminence Ignatius, Metropolitan of Dimitrias and Almiros
Session I
17:30-17:50 “Modern Greek Translations of the Bible and New Hermeneutical Approaches with regard to the Place of Women in the Holy Scriptures.”
Miltiadis Konstantinou, Professor of Theology, Aristotle University, founding member and executive committee member of the Greek Bible Society, executive committee member of the United Bible Societies.
Vasiliki Stathokosta, Elected Lecturer of Theology, National Kapodistrian University of Athens.
17:50-18;10 “Women Read and Interpret the Bible. New Hermeneutical Approaches and their Challenges.”
Eleni Kasselouri-Ηatzivassiliadi, Doctor of Theology, Aristotle University, Scholar at the Academy of Theological Studies of the Metropolis of Dimitrias and Almiros.
18:10-18:30 “Word of God: Tribes and Genders Walking Together as One”
Rev. Meletios Meletiadis, pastor, Greek Evangelical Church of Volos, moderator of the executive committee of the Greek Evangelical Church, executive committee member of the Greek Bible Society.
18:30-19:00 break
Session II
19:00-19:20 “Paternal and Maternal Images of God in the Bible”
Ioanna Sahinidou, Natural Sciences, Doctoral candidate, Wales University Lampeter.
19:20-19:40 “The Feminine and Maternal Face of God in the Bible”
Father Markos Foskolos, Theologian, Historian, Archivist of the Catholic Archbishopric of Naxos and Tinos.
19:40-20:00 “Walking the Paths of the Holy Book- “Τhe Year of Paul”
Sister Aikaterini Maidotou, Philologue of French Language and Literature, University of Lyon, resident of the Convent of Saint Joseph’s.
20:00-21:00 Discussion
Moderated by Maria Schick, Attorney at Law.
With gratitude to the supporters of this event: The Church of Greece, the Roman Catholic Church in Greece and the Greek Evangelical Church.